Reklama

Sztuka współczesna i Watykan

W kościele polskim pw. św. Stanisława w Rzymie w lutym br. zaprezentowano książkę: „Bp Karol Wojtyła, Ewangelia a sztuka. Rekolekcje dla artystów”. Książkę tę stanowią nauki Wojtyły wygłoszone dla artystów w kościele pw. Świętego Krzyża w Krakowie w ramach rekolekcji wielkopostnych w dniach 16-18 kwietnia 1962 r. Maszynopis kaznodziei po raz pierwszy został opublikowany dopiero po pół wieku dzięki staraniom Instytutu Dialogu Międzykulturowego w Krakowie oraz Fundacji Jana Pawła II - Ośrodka Dokumentacji i Studium Pontyfikatu w Rzymie. Podczas prezentacji wygłoszono kilka referatów. Tematem referatu Włodzimierza Rędziocha była „Sztuka współczesna a Watykan”. Publikujemy pierwszą część tego wystąpienia. Dalszy ciąg - wkrótce.

Niedziela Ogólnopolska 34/2012, str. 8-9

Grzegorz Gałązka

Benedykt XVI to wielki miłośnik muzyki, co sprawia, że w czasie papieskich celebracji liturgicznych zwraca się dużą uwagę na ich oprawę muzyczną. Papież lubi słuchać muzyki klasycznej, a w czasie wakacji chętnie gra na fortepianie

Benedykt XVI to wielki miłośnik muzyki, co sprawia, że w czasie papieskich celebracji liturgicznych zwraca się dużą uwagę na ich oprawę muzyczną. Papież lubi słuchać muzyki klasycznej, a w czasie wakacji chętnie gra na fortepianie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Rok 1962 - rok, w którym bp Wojtyła głosił rekolekcje dla artystów w kościele pw. Świętego Krzyża w Krakowie - był dla Biskupa Krakowskiego także rokiem szczególnym, rokiem Soboru Watykańskiego II. Podczas jednego z częstych pobytów Wojtyły w Rzymie jego wadowicki przyjaciel Jerzy Kluger dowiedział się z gazet, że w Soborze Watykańskim II uczestniczy niejaki Karol Wojtyła z Krakowa. Spytałem kiedyś pana Klugera, czy znając Wojtyłę w okresie dzieciństwa i młodości, spodziewał się, że zostanie księdzem. Odpowiedział mi, że było to dla niego raczej zaskoczenie, bo wydawało mu się, że Karol zostanie aktorem, pisarzem, poetą lub profersorem literatury polskiej. Oczywiście, Wojtyłowie byli bardzo pobożni, ale to nie pozwalało przewidzieć decyzji wstąpienia do seminarium. To, co Kluger zawsze podkreślał, to fakt, że cokolwiek Karol robił, robił lepiej od innych, gdyż miał w sobie coś szczególnego. Pozwoliłem sobie przytoczyć wspomnienia pana Klugera, by uzmysłowić, że Karol Wojtyła miał duszę artysty, a gdy został kapłanem, nie zatracił jej. Dlatego rekolekcje bp. Wojtyły były rekolekcjami artysty dla artystów. Wojtyła pozostał artystą do końca życia, o czym świadczy jego poezja pisana już w podeszłym wieku.

Mecenasi sztuki

Warto zwrócić uwagę na fakt, że ostatnich papieży cechuje szczególna wrażliwość na sztukę: Paweł VI był znawcą sztuki i mecenasem artystów; Jan Paweł II miał duszę poety; Benedykt XVI to wielki miłośnik muzyki i sztuki sakralnej.
Paweł VI, jak wspomniałem, był wielkim mecenasem artystów i prowadził z nimi intensywny dialog. Na spotkaniu z nimi, które miało miejsce w Kaplicy Sykstyńskiej, wypowiedział znaczące słowa (Papież używa „plurale maiestatis”): „Potrzebujemy was! Nasze Magisterium potrzebuje waszej pomocy, ponieważ - jak wiecie - istotą naszego Magisterium jest głoszenie prawdy i czynienie przystępnym i zrozumiałym, a nawet wzruszającym, świata ducha, świata niewidzialnego, świata niewypowiedzialnego, świata Boga”. Papież kontynuował szlachetną tradycję kolekcjonowania dzieł sztuki, szczególnie współczesnej - w apartamentach papieskich pojawiły się obrazy i rzeźby współczesnych włoskich artystów, takich jak: Silvio Consadori, Luigi Filocamo, Lello Scorzelli, Enrico Manfrini, Francesco Nagni. To z inicjatywy tego papieża w 1973 r. powstało w Watykanie, w apartamencie Borgii, Muzeum Sztuki Współczesnej. Z polecenia Pawła VI wzniesiono najbardziej nowoczesny budynek watykański - salę audiencyjną nazwaną Aulą Pawła VI (zaprojektował ją wielki włoski architekt Pier Luigi Nervi). Jej dekoracją zajęli się znani artyści: Pericle Fazzini (monumentalna rzeźba „Zmartwychwstanie Chrystusa”) i Giovanni Hejnal (olbrzymie boczne witraże). Nie można pominąć faktu, że Paweł VI zlecił Dandolo Belliniemu przebudowanie prywatnej kaplicy - powstało w ten sposób nowoczesne wnętrze udekorowane przez współczesnych artystów (Manfrini, Consadori, Filocamo). Poza tym w Watykanie działała „nadworna” papieska malarka Dina Bellotti.
Znawcy spraw Watykanu twierdzą, że za intensywną działalnością Pawła VI na polu sztuki stał jego osobisty sekretarz ks. Pasquale Macchi.

Miłośnicy sztuki

Po krótkim pontyfikacie Jana Pawła I zaczął się długi pontyfikat „polskiego” Papieża. Chociaż Jana Pawła II można zaliczyć do grupy papieży-artystów, nie był on uznawany za mecenasa artystów. Dlatego wielu włoskich artystów, którzy za Pawła VI czuli się w papieskich apartamentach jak na dworze renesansowych papieży, krytykowało za to Papieża Polaka. Zastanawiałem się często, dlaczego tak się działo (może dlatego, że w czasach komunistycznych Kościoła w Polsce nie stać było na hojne patronowanie artystom, a i nowych kościołów było mało).
W praktyce za pontyfikatu Jana Pawła II największym przedsięwzięciem artystycznym było przebudowanie wielkiej pałacowej kaplicy św. Matyldy - dla upamiętnienia swej maryjnej encykliki Papież kazał zmienić także nazwę kaplicy na „Redemptoris Mater”. W ciągu 3 lat (1997-99) grupa artystów pod kierownictwem słoweńskiego jezuity o. Marka Rupnika pokryła olbrzymie wnętrze kaplicy mozaiką. Pieniądze na przebudowę pochodziły z darów Kolegium Kardynalskiego, które otrzymał Papież z okazji 50-lecia święceń kapłańskich. Odniosłem jednak wrażenie, że Jana Pawła II bardziej interesowała wymowa ekumeniczna dekoracji (obecność w Watykanie tradycyjnej sztuki chrześcijańskiego Wschodu; Kościół Europy oddychający dwoma płucami) oraz jej treści teologiczne (ukazanie historii zbawienia) niż czysta estetyka mozaik.
Nie należy jednak zapominać, że za pontyfikatu Jana Pawła II odrestaurowano Kaplicę Sykstyńską, dzięki czemu świat odkrył prawdziwe oblicze sztuki Michała Anioła i innych wybitnych malarzy włoskiego Renesansu.
Chciałbym wspomnieć także dwie malarki, które pracowały również dla papieża Jana Pawła II: Dinę Bellotti oraz młodą Rosjankę Natalię Tsarkową, która swym pięknym malarstwem podbiła serca tzw. czarnej arystokracji Rzymu i stała się wziętą portrecistką.
Benedykt XVI natomiast to wielki miłośnik muzyki, grający w wolnych chwilach na fortepianie. Ta miłość do muzyki sprawiła, że w czasie papieskich celebracji liturgicznych zwraca się dużą uwagę na ich oprawę muzyczną, a w Watykanie ogranizowane są koncerty.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2012-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Rzecznik GIS: są wstępne wyniki badań pacjentki w Stargardzie

2025-07-25 15:05

Adobe Stock

Wstępne wyniki pacjentki ze Stargardu wskazują na to, że nie jest to szczep toksynotwórczy. Na pewno nie jest to cholera – przekazał PAP rzecznik prasowy Głównego Inspektora Sanitarnego Marek Waszczewski, odnosząc się do przypadku kobiety, która z podejrzeniem cholery trafiła w sobotę do szpitala wojewódzkiego w Szczecinie.

- Wstępne wyniki, którymi dysponujemy wskazują na to, że nie jest to szczep toksynotwórczy. Na pewno nie jest to cholera, ostateczne wyniki zostaną potwierdzone w poniedziałek – przekazał PAP w piątek rzecznik prasowy Głównego Inspektora Sanitarnego Marek Waszczewski.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: bł. Carlo Acutis jest wiarygodnym wzorem do naśladowania dla młodych ludzi

2025-07-23 13:04

[ TEMATY ]

bł. Carlo Acutis

Agata Kowalska

Carlo Acutis

Carlo Acutis

Na kilka tygodni przed kanonizacją bł. Carlo Acutisa, Watykan opublikował teologiczny tekst , który przedstawia młodego Włocha jako wiarygodny wzór do naśladowania dla nowego pokolenia wierzących. W komentarzu opublikowanym przez portal Vatican News, jezuita ks. Arturo Elberti, teolog i konsultant Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych, wspomina o głębokim związku między jego zainteresowaniem technologiami, życiem codziennym i duchowością chrześcijańską. „Nie jest doktorem Kościoła, ale wiarygodnym świadkiem” - powiedział jezuita. Poprzez jego kanonizację Kościół nie chce uhonorować teologa, ale raczej pokazać, „że młodzi ludzie dzisiaj również mogą poważnie traktować przesłanie Ewangelii i konsekwentnie nią żyć”.

Ks. Elberti spotkał Carlo raz osobiście - w 2006 r. w jezuickim Kolegium Leona XIII w Mediolanie, gdzie ówczesny 15-latek został mu przedstawiony przez księdza jako „duchowo zaangażowany chłopak o pogodnym usposobieniu”. Wkrótce potem, w październiku tego samego roku, zmarł z powodu agresywnego nowotworu.
CZYTAJ DALEJ

Szwajcaria: radna miejska strzelała do obrazu przedstawiającego Matkę Bożą z Dzieciątkiem Jezus

2025-07-25 21:09

[ TEMATY ]

profanacja

znieważanie

zrzut ekranu Instagram

Prokuratura w Zurychu postawiła zarzuty radnej miejskiej i byłej przewodniczącej Partii Zielono-Liberalnej Saniji Ameti po zamieszczeniu przez nią zdjęcia, na których oddaje około 20 strzałów do obrazu przedstawiającego Matkę Boską z Dzieciątkiem Jezus. Według informacji szwajcarskiego portalu 20 Minuten, Ameti oskarżono na podstawie artykułu 261. szwajcarskiego kodeksu karnego o publiczne znieważenie przekonań religijnych i zakłócanie pokoju religijnego.

Przepis powyższy przewiduje kary dla każdego, kto „publicznie i złośliwie znieważa lub wyśmiewa przekonania religijne innych, a w szczególności ich wiarę w Boga, albo złośliwie bezcześci przedmioty kultu religijnego”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję