Reklama

Tadeusz Chciuk (Marek Celt) nie żyje

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W nocy 10 kwietnia 2001 r. w szpitalu w Monachium zmarł Tadeusz Chciuk-Celt, legendarny Biały Kurier, cichociemny, były wicedyrektor Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa. Odszedł człowiek ważny dla kultury i historii naszej Ojczyzny. Człowiek, któremu losy rodzinnego kraju nigdy nie pozostały obojętne, pomimo życia na obczyźnie.

Tadeusz Chciuk urodził się w 1916 r. w Drohobyczu. We Lwowie - na Uniwersytecie Jana Kazimierza uzyskał przed wojną dyplom magistra prawa. Od 1927 r. działał w Związku Harcerstwa Polskiego jako harcmistrz.
W czasie wojny brał czynny udział w walce zarówno z sowieckim, jak i hitlerowskim okupantem. Odbywał liczne kursy jako kurier (tzw. Biały Kurier) Związku Walki Zbrojnej między okupowaną przez ZSRR Małopolską Wschodnią a Budapesztem. Służbę w Wojsku Polskim odbywał we Francji i Szkocji, gdzie ukończył Szkołę Podchorążych Artylerii. W grudniu 1941 r. jako kurier rządu gen. Sikorskiego wylądował na spadochronie w okupowanym kraju. Jego zadaniem było sporządzenie dla gen. Sikorskiego raportu o stanie kraju. Na skutek różnych trudności do Londynu wrócił dopiero w czerwcu 1943 r. Po powrocie do Anglii został szefem kurierów w MSW. Był członkiem zespołu redakcyjnego tajnej Rozgłośni Polskiej "Świt" z siedzibą w Anglii.
W kwietniu 1944 r. ponownie skacze na spadochronie do kraju jako emisariusz premiera Mikołajczyka. Wraca do Anglii w lipcu tego samego roku tzw. Trzecim Mostem. Jego podwójny skok "cichociemnego" - w obu wypadkach zakończony szczęśliwym powrotem do centrali w Londynie - był jedynym przypadkiem w dziejach tej formacji.
Po zakończeniu działań wojennych Tadeusz Chciuk udaje się w grudniu 1945 r. do Polski jako sekretarz Misji ds. Demobilu. Zostaje aresztowany przez UB, a po kilku miesiącach zwolniony. W kraju pracuje w Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim w Krakowie. Współdziała także z Polskim Stronnictwem Ludowym w walce przeciw sowietyzacji kraju. Doznaje prześladowań ze strony UB i we wrześniu 1948 r. zmuszony jest uchodzić z Polski.
We Francji wstępuje do PSL. Do jego zadań należy redagowanie Biuletynu Informacyjnego PSL oraz sprawowanie funkcji prezesa PSL w Okręgu Paryż. We Francji działa też w harcerstwie - jest instruktorem i naczelnikiem "Sokoła" w Paryżu.
Następnie Tadeusz Chciuk udał się do Monachium. Tam był współtwórcą działającej od 1952 r. Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa, gdzie pod pseudonimem "Michał Lasota" walczył na falach eteru przeciw komunizacji Polski. Był redaktorem działu wiejskiego, czołowym komentatorem politycznym rozgłośni, a także autorem słuchowisk radiowych i audycji harcerskich. W późniejszych latach został zastępcą dyrektora Sekcji Polskiej RWE. Funkcję tę piastował do czasu przejścia na emeryturę w 1983 r.
Przez kilka lat był prezesem Syndykatu Dziennikarzy Polskich w Niemczech Zachodnich. Od 1981 r. pełnił funkcję prezesa Samodzielnego Oddziału byłych Żołnierzy AK w RFN, a w 1988 r. został prezesem ( ostatnim) PSL na uchodźstwie.
Tadeusz Chciuk-Celt był autorem kilku książek (pisanych pod pseudonimem Marek Celt): By Parachute to Warsaw, Koncert - opowiadanie cichociemnego, Biali Kurierzy (za tę książkę otrzymał nagrodę pisarską Kombatantów Polskich) oraz Raport z podziemia - 1942, w których opisywał walkę z okupantem sowieckim i niemieckim oraz własne przeżycia. Książki te stanowią niezwykle ważny dokument historii naszego kraju.
Za zasługi w walce o wolną i niepodległą Polskę władze RP na uchodźstwie nadały Tadeuszowi Chciukowi w 1943 r. Order Virtuti Militari, a Komenda Główna AK przyznała mu dwukrotnie Krzyż Walecznych. Po odzyskaniu przez Polskę pełnej suwerenności prezydent Lech Wałęsa nadał mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski ("Polonia Restituta") . Tadeusz Chciuk został również odznaczony Krzyżem Armii Krajowej i Krzyżem Batalionów Chłopskich, a także Harcerskim Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Był też jednym z pięciu Polaków - kawalerów Orderu św. Graala, przyznawanego przez Kapitułę w Walencji (Hiszpania).
Miałem zaszczyt znać Tadeusza Chciuka - mojego wuja ze strony rodziny mojej matki. Wiele razy byliśmy zapraszani do "Celtowa" - rodzinnego domu Ewy i Tadeusza Chciuk-Celt w podmonachijskiej miejscowości Planegg - na letni wypoczynek. Długie rozmowy z wujkiem o historii, literaturze, sztuce, a przede wszystkim o muzyce były czymś wyjątkowym, czymś, czego się nie zapomina. Tadeusz Chciuk-Celt był nie tylko wielkim patriotą, był kimś więcej - erudytą o szerokich i wszechstronnych zainteresowaniach, pośród których muzyka zajmowała ważne miejsce ( studiował muzykę w Konserwatorium Lwowskim). Jego znajomości literatury muzycznej mógłby pozazdrościć niejeden wykształcony muzyk... Utrzymywał rozległe kontakty z różnymi osobistościami na całym świecie. Każdego ranka po śniadaniu zasiadał do przeglądania korespondencji i niezwłocznie odpowiadał na listy.
Miał w sobie wiele ciepła, serdeczności, życzliwości. Zawsze pogodny, uśmiechnięty, otwarty dla wszystkich, rozmowny, towarzyski, a nade wszystko gościnny.
Odszedł wielki Polak.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież do premiera Izraela: najwyższą cenę płacą w tej wojnie dzieci, osoby starsze i chore

2025-07-18 15:04

[ TEMATY ]

Izrael

Papież Leon XIV

Vatican Media

Benjamin Netanyahu zadzwonił dziś rano do Leona XIV, dzień po izraelskim ataku na parafię Świętej Rodziny w Gazie. Papież ponownie wyraził swoją troskę w związku z „dramatyczną sytuacją humanitarną” w Strefie Gazy, a także podkreślił pilną potrzebę ochrony miejsc kultu oraz wszystkich mieszkańców Palestyny i Izraela.

Rano Ojciec Święty Leon XIV odebrał w swojej rezydencji w Castel Gandolfo telefon od Benjamina Netanjahu, premiera Izraela, po wczorajszym ataku zbrojnym armii izraelskiej, który uderzył w kościół Świętej Rodziny w Gazie, zabijając trzy osoby i raniąc kilka innych, w tym niektóre ciężko.
CZYTAJ DALEJ

Pokolenie Z przełamuje samotność – rusza letnia Akademia Liderów Fundacji Świętego Mikołaja!

2025-07-18 16:32

[ TEMATY ]

Fundacja świętego Mikołaja

Pelplin

Akademia Liderów 2025

Fundacja Świętego Mikołaja

Już za kilka dni, 31 wyjątkowych młodych liderów z całej Polski spotka się w w Collegium Marianum w Pelplinie, by rozpocząć intensywną, 10-dniową szkołę letnią w ramach jubileuszowej, dziesiątej edycji Akademii Liderów Fundacji Świętego Mikołaja. Motywem przewodnim tegorocznej Akademii jest przeciwdziałanie samotności młodych ludzi poprzez budowanie autentycznych relacji i wspólne działanie na rzecz innych.

Jak pokazują najnowsze badania, aż 65% przedstawicieli pokolenia Z w Polsce doświadcza samotności, z czego 32% – często (MindGenic AI #Nigdywięcejsamotności, 2023). Mimo wielogodzinnej obecności w świecie wirtualnym, mediach społecznościowych i komunikatorach, młodym ludziom brakuje realnych, bliskich więzi. Akademia Liderów to miejsce, w którym te relacje są budowane od podstaw – podczas wspólnej pracy nad autorskimi projektami społecznymi, rozmów, warsztatów i spotkań z inspirującymi ekspertami.
CZYTAJ DALEJ

Szkoła duchów: Ministerialna reforma, która niszczy wieś?

2025-07-18 17:20

[ TEMATY ]

reforma oświaty

Andrzej Sosnowski

system oświaty

Red.

Andrzej Sosnowski

Andrzej Sosnowski

Czy naprawdę chcemy budować system oświaty, w którym edukacyjny los dziecka zależy od kodu pocztowego?

Minister Edukacji (już nie Narodowej) skierowała do konsultacji projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, który zakłada m.in. możliwość łączenia klas i tworzenia zespołów szkół w związku ze spadkiem liczby uczniów. Choć celem zmian ma być dostosowanie systemu edukacji do realiów demograficznych, propozycje budzą niepokój w środowiskach lokalnych, zwłaszcza na terenach wiejskich. Czy może to oznaczać faktyczną degradację jakości nauczania i przyspieszenie procesu likwidacji małych szkół
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję