Spotkanie pary królewskiej w Opatowie było okazją dla zaprezentowania publiczności pełnych elegancji tańców dworskich oraz pokazów sprawności bojowej wojsk królewskich i turnieju łuczniczego. Wykonawcą historycznego widowiska była Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej oraz Sandomierski Ośrodek Kawaleryjski i Opatowski Hufiec Rycerstwa, organizatorami zaś Urząd Miasta i Gminy w Opatowie i Opatowski Ośrodek Kultury.
Król Władysław Jagiełło miał odwiedzić Opatów w ciągu 48 lat swego panowania 24 razy. Tutaj, 10 sierpnia 1409 r., podpisał orędzie do wszystkich władców chrześcijańskich Europy, przygotowując się do ostatecznej wojny z Krzyżakami, w którym uzasadnił prowadzenie wojny z Zakonem Krzyżackim: „...nijakiego z onych pogan Krzyżacy nie wiodą szczerym sercem do wiary katolickiej, jak to widać na Żmudzinach, jakowych winni byli ochrzcić, a przecież w ciągu wielu lat żadnego do wiary świętej nie nawrócili [...] bowiem bezkarność ich nie dopuszcza, by wola szła za rozumem, ale wprost przeciwnie, aby rozum podlegał woli”. Prosił więc, by „nie słuchać ich niegodziwych zachęt i w razie, gdyby się natarczywie domagali pomocy jakichś wojsk z podległych wam ziem przeciwko nam i wspomnianemu bratu naszemu Witoldowi, zechciejcie zabronić waszym ludziom przyjścia tutaj. Oni bowiem żądając posiłków zbroją się najwyraźniej przeciw wiernym wyznawcom wiary katolickiej i przeciw tym, którzy dawno pragną ją przyjąć”.
Po odniesieniu wiktorii na polach Grunwaldu król wysłał swojego dworzanina Mikołaja Morawca herbu Powała z Konoszówki koło Książa Wielkiego z listami m.in. do swojej drugiej już żony Anny Cylejskiej, wnuczki Kazimierza Wielkiego, w Krakowie, tamtejszych panów, uniwersytetu oraz rady miejskiej, że „dokonał straszliwej rzezi na Krzyżakach i odniósł wspaniałe zwycięstwo i nakazuje w podzięce Bogu odprawiać nabożeństwa we wszystkich kościołach”. Sam wyruszył w drogę powrotną dopiero późną jesienią. Jednak z powodu toczących się wciąż walk i rokowań z Krzyżakami była ona długa i bardzo skomplikowana. Jak podaje Jan Długosz, święta Bożego Narodzenia spędził Jagiełło w podradomskiej Jedlni. Stąd wyruszył przez Iłżę i Kunów do Opatowa, „dokąd już przybyła królowa Anna, żeby wtedy po raz pierwszy przyjąć powracającego zwycięskiego pana króla”. Szedł za nią długi szereg jeńców, którzy, zgodnie z daną pod Grunwaldem obietnicą w zamian za uwolnienie, zobowiązali się stawić 11 listopada w Krakowie. Dotrzymali słowa i zostali odesłani do króla, aby w Opatowie dokonał ich przeglądu. Z „Roczników” Długosza wynika, że królowa Anna witała króla w Opatowie w ostatnich dniach grudnia 1410 r. lub pierwszych stycznia 1411 r. Antoni Gąsiorowski w „Itinerarium króla Władysława Jagiełły 1386-1434”/Warszawa 1972/podaje, że w Opatowie król był w lutym 1411 r. Pobyt królewskiej pary ożywiał życie mieszkańców Opatowa. Po uroczystych nabożeństwach w kolegiacie, dostojnicy i duchowni towarzyszący królowi, spotykali się z władzami miejskimi, z członkami kapituły wymieniając poglądy i tocząc dyskusje, dworki i dworzanie śpieszyli do sklepów i kramów. Władze miasta zapraszały dostojnych gości na uczty i tańce.
Grunwaldzka bitwa została utrwalona jako fresk na północnej ścianie prezbiterium opatowskiej kolegiaty św. Marcina. Obchody 600-lecia bitwy pod Grunwaldem w regionie świętokrzyskim rozpoczęły się inscenizacją pielgrzymki króla Władysława Jagiełły na Święty Krzyż, gdzie przed relikwiami Krzyża Świętego modlił się o pokonanie Krzyżaków. Świętowane były m. in. w Bliżynie, Chęcinach, Garbowie, Kielcach, Kijach (do tamtejszego kościoła ofiarował płaszcz zabitego pod Grunwaldem wielkiego mistrza krzyżackiego sławny rycerz Mszczuj ze Skrzynna). W Ostrowcu Świętokrzyskim zorganizowana została konferencja pt. „Bitwa grunwaldzka w historii, tradycji i kulturze 1410-2010”. W Sandomierzu, przed tradycyjnym Turniejem o Miecz Zawiszy Czarnego, bohatera spod Grunwaldu, Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej zainscenizowała uroczysty wjazd Jagiełły do miasta i przekazanie w darze do sandomierskiej kolegiaty relikwiarza z Relikwiami Drzewa Krzyża Świętego. Podarowany przez Jagiełłę Relikwiarz zw. Grunwaldzkim, eksponowany w Muzeum Diecezjalnym Dom Długosza w Sandomierzu, wypożyczony został na wielką wystawę zatytułowaną „Na znak zwycięstwa”, a zorganizowaną przez Zamek Królewski na Wawelu w Krakowie. W pobliskim Garbowie, z którego pochodził Zawisza Czarny, w lipcu osłonięto pomnik tego znakomitego polskiego rycerza.

POD GRUNWALDEM

walczyła chorągiew sandomierska, a związani z tym regionem mężowie wystawili też sześć innych chorągwi, dwoma kolejnymi dowodzili. Nie zabrakło ich również na czele najsilniejszej chorągwi krakowskiej z białym orłem w koronie. Czterdziesta czwarta chorągiew z trzema trąbami na białym polu w herbie była sandomierzanina Mikołaja Trąby, podkanclerzego koronnego, późniejszego arcybiskupa gnieźnieńskiego i pierwszego prymasa Polski, należącego do powołanej przez króla ośmioosobowej rady, na której „miały spoczywać najważniejsze decyzje w sprawie wojny i jej przebiegu”. Pochodzący z ziemi sandomierskiej i związany z Sandomierzem Zbigniew Oleśnicki uratował królowi Jagielle życie podczas bitwy.