Reklama

Sanktuaria Maryjne Diecezji Toruńskiej (6)

Kowalewo Pomorskie - Matka Boża z Dzieciątkiem

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kowalewo Pomorskie należy do najstarszych grodów ziemi chełmińskiej. Źródła historyczne wspominają o istnieniu tego grodu w 1222 r. Wtedy książę Konrad Mazowiecki przekazał biskupowi misyjnemu Chrystianowi 23 grody obronne, pośród których znajdował się także gród w Kowalewie. Do pomocy w prowadzeniu krucjat sprowadzono na ziemię chełmińską Krzyżaków, którzy w 1231 r. przejęli ośrodek w Kowalewie. To oni zbudowali warowny zamek, utworzyli jeden z ośrodków administracyjnych powstającego państwa zakonnego, zaś osadzie rozwijającej się w pobliżu warowni nadali ok. 1275 r. prawa miejskie.
Miasto znalazło się w granicach Królestwa Polskiego w 1466 r. na mocy II pokoju toruńskiego, który zakończył wojnę trzynastoletnią. Od tego momentu stało się siedzibą starostwa grodzkiego i miejscem sejmików wojewódzkich, które odbywały się w tamtejszym kościele św. Mikołaja. Pierwszym starostą król Kazimierz Jagiellończyk mianował Gabriela Bażyńskiego, który jednak wkrótce opuścił starostwo kowalewskie z racji awansu na wojewodę chełmińskiego. Urząd powierzono wówczas Ulrykowi Czerwonce, który odsprzedał je dworzaninowi królewskiemu Janowi Plemięckiemu. Ród Plemięckich rządził starostwem kowalewskim aż do 1611 r.
Miasto zaczęło podupadać w dobie wojen szwedzkich, kiedy w 1629 r. feldmarszałek Wrangel zdobył i złupił je, a jego następcy w latach 1655-57 ponownie dokonali wielkich zniszczeń. Miasto wiele ucierpiało także na początku XVIII w., będąc w 1706 r. areną konfliktu i miejscem bitwy stronników Augusta II Sasa i Stanisława Leszczyńskiego.
Jedną z najważniejszych budowli od początków istnienia miasta był kościół parafialny. Parafię erygowano prawdopodobnie równocześnie z powstaniem miasta, czyli ok. 1275 r. Pierwsza źródłowa informacja na ten temat pochodzi jednak dopiero z końca XIV w. Na średniowieczną genezę parafii wskazuje jednak sam kościół, którego budowę datuje się na przełom XIII i XIV w. W XVIII w. do świątyni dobudowano wieżę.
Ołtarz główny, polichromowany i złocony, jest dwukondygnacyjny. W drugiej kondygnacji znajduje się obraz patrona parafii - św. Mikołaja, zaś w dolnej znajdują się dwie pary kolumn, które wspierają siedzących aniołów i rzeźby pomiędzy nimi. W centralnym polu znajduje się pochodząca z końca XIV w. gotycka rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem. Mierzy ona 70 cm i jest wykonana z drzewa lipowego, pokryta polichromią i złocona. Nie znamy ani jej wykonawcy, ani czasu ustawienia statuy w ołtarzu głównym kościoła. W 1982 r., na mocy decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków w Toruniu, rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z Kowalewa Pomorskiego została wpisana do rejestru zabytków odznaczających się wielką wartością artystyczną i historyczną i uznana za jeden z najcenniejszych zabytków średniowiecznych na ziemi chełmińskiej.
Kilkanaście dni po tym wydarzeniu rzeźba Matki Bożej została skradziona. Znaleziono ją, niestety, bardzo zdewastowaną, poza miastem: odarta ze srebrzonych sukien, złoconych koron i berła oraz z oderwaną lewą rączką, w której Dzieciątko trzymało złote berło. Po dokonaniu rekonstrukcji zniszczonych elementów i konserwacji Matka Boża z Dzieciątkiem wróciła na swój tron w ołtarzu głównym kościoła parafialnego w Kowalewie.
Chociaż nie wiemy do tej pory nic szczególnego o kulcie Matki Bożej w Kowalewie, to jednak sam fakt istnienia tak wspaniałej rzeźby wskazuje na jego istnienie. Prawdopodobnie sięgał, tak jak i rzeźba, okresu średniowiecza. Paradoksalnie fakt zniszczenia statuy i jej renowacja przyczyniły się do ożywienia pamięci o Maryi w parafii.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Synodalne Dzieło Muzyczne Archidiecezji Wrocławskiej - Trwają zapisy

2025-07-19 12:38

Tomasz Lewandowski

Chór i Orkiestra podczas Otwarcia Synodu

Chór i Orkiestra podczas Otwarcia Synodu

Jesienią rozpoczną się przygotowania Synodalnego Dzieła Muzycznego Archidiecezji Wrocławskiej. Będzie to pięć weekendowych sesji warsztatowych, które przygotowują uczestników do lepszego przeżywania roku liturgicznego, posługi w parafii czy śpiewu na zakończenie Synodu Archidiecezji Wrocławskiej.

Warsztaty zostały wyznaczone na pięć terminów od października 2025 do maja 2026. Pierwszy z nich przypada 10-12 października 2025 r. w Liceum salezjańskie i kościół św. Michała Archanioła, ul. Bolesława Prusa 78 we Wrocławiu. Drugi w dniach 9-11 stycznia 2026 r. w parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Horbaczewskiego 2 we Wrocławiu. Kolejny termin to 20-22 lutego 2026 r. w parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Pokoju, ul. Ojców Oblatów 1, we Wrocławiu. Wyznaczono także miejsce poza Wrocławiem. I miejscem warsztatów w dniach 17-19 kwietnia 2026 r. będzie parafia NMP Matki Miłosierdzia, ul. Wileńska w Oleśnicy. I ostatni termin na zakończenie synodu, czyli 22-24 maja 2026 r, zakończenie Synodu, a po Eucharystii pod przewodnictwem abp. Józefa Kupnego przewidziany jest dodatkowy czas uwielbienia Boga w krótkim koncercie modlitewnym. Jak zaznaczają organizatorzy wydarzenia: - Każda z sesji to intensywna praca 100-osobowego chóru oraz 30-osobowej orkiestry, zakończona posługą w pięciu różnych parafiach Wrocławia i okolic, podczas pięciu różnych okresów liturgicznych. Sesje rozpoczynają się w piątek wieczorem, kończą w południe w niedzielę, uroczystą Eucharystią, na której razem śpiewamy i gramy.
CZYTAJ DALEJ

Rozważania bp. Andrzeja Przybylskiego: XVI niedziela zwykła

2025-07-18 13:05

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

BP Episkopatu

Bp Andrzej Przybylski

Bp Andrzej Przybylski

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

Pan ukazał się Abrahamowi pod dębami Mamre, gdy ten siedział u wejścia do namiotu w najgorętszej porze dnia. Abraham, spojrzawszy, dostrzegł trzech ludzi naprzeciw siebie. Ujrzawszy ich, podążył od wejścia do namiotu na ich spotkanie. A oddawszy im pokłon do ziemi, rzekł: «O Panie, jeśli darzysz mnie życzliwością, racz nie omijać Twego sługi! Przyniosę trochę wody, wy zaś raczcie obmyć sobie nogi, a potem odpocznijcie pod drzewami. Ja zaś pójdę wziąć nieco chleba, abyście się pokrzepili, zanim pójdziecie dalej, skoro przechodzicie koło sługi waszego». A oni mu rzekli: «Uczyń tak, jak powiedziałeś». Abraham poszedł więc śpiesznie do namiotu Sary i rzekł: «Prędko zaczyń ciasto z trzech miar najczystszej mąki i zrób podpłomyki». Potem Abraham podążył do trzody i wybrawszy tłuste i piękne cielę, dał je słudze, aby ten szybko je przyrządził. Po czym, wziąwszy twaróg, mleko i przyrządzone cielę, postawił przed nimi, a gdy oni jedli, stał przed nimi pod drzewem. Zapytali go: «Gdzie jest twoja żona, Sara?» – Odpowiedział im: «W tym oto namiocie». Rzekł mu jeden z nich: «O tej porze za rok znów wrócę do ciebie, twoja zaś żona, Sara, będzie miała wtedy syna».
CZYTAJ DALEJ

Synodalne Dzieło Muzyczne Archidiecezji Wrocławskiej - Trwają zapisy

2025-07-19 12:38

Tomasz Lewandowski

Chór i Orkiestra podczas Otwarcia Synodu

Chór i Orkiestra podczas Otwarcia Synodu

Jesienią rozpoczną się przygotowania Synodalnego Dzieła Muzycznego Archidiecezji Wrocławskiej. Będzie to pięć weekendowych sesji warsztatowych, które przygotowują uczestników do lepszego przeżywania roku liturgicznego, posługi w parafii czy śpiewu na zakończenie Synodu Archidiecezji Wrocławskiej.

Warsztaty zostały wyznaczone na pięć terminów od października 2025 do maja 2026. Pierwszy z nich przypada 10-12 października 2025 r. w Liceum salezjańskie i kościół św. Michała Archanioła, ul. Bolesława Prusa 78 we Wrocławiu. Drugi w dniach 9-11 stycznia 2026 r. w parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Horbaczewskiego 2 we Wrocławiu. Kolejny termin to 20-22 lutego 2026 r. w parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Pokoju, ul. Ojców Oblatów 1, we Wrocławiu. Wyznaczono także miejsce poza Wrocławiem. I miejscem warsztatów w dniach 17-19 kwietnia 2026 r. będzie parafia NMP Matki Miłosierdzia, ul. Wileńska w Oleśnicy. I ostatni termin na zakończenie synodu, czyli 22-24 maja 2026 r, zakończenie Synodu, a po Eucharystii pod przewodnictwem abp. Józefa Kupnego przewidziany jest dodatkowy czas uwielbienia Boga w krótkim koncercie modlitewnym. Jak zaznaczają organizatorzy wydarzenia: - Każda z sesji to intensywna praca 100-osobowego chóru oraz 30-osobowej orkiestry, zakończona posługą w pięciu różnych parafiach Wrocławia i okolic, podczas pięciu różnych okresów liturgicznych. Sesje rozpoczynają się w piątek wieczorem, kończą w południe w niedzielę, uroczystą Eucharystią, na której razem śpiewamy i gramy.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję