Na Wieczną Wartę odszedł przedostatni powstaniec warszawski zamieszkały w Szczecinie ppłk Zbigniew Piasecki ps. „Czekolada”. Skromny i niezwykle życzliwy wszystkim, był w Szczecinie popularnym weteranem, uczestniczącym w wielu wydarzeniach patriotycznych odbywających się w mieście. Patronował akcji „Paczka dla Bohatera” będąc jej twarzą.
Młodość i pierwsze lata wojny
Reklama
Zbigniew Piasecki urodził się 27 maja 1927 r. w Warszawie. Młodość spędził na Kresach Wschodnich w Ostrogu nad Horyniem. Jego ojciec (uczestnik I wojny światowej i polsko-bolszewickiej) służył tam w 19. Pułku Ułanów Wołyńskich. Dom rodzinny, szkoła i harcerstwie ukształtowały jego patriotyczny światopogląd. Na półtora roku przed II wojną światową został harcerzem. Patrząc na ćwiczących ułanów marzył, by zostać oficerem Wojska Polskiego. Plany te przekreślił wybuch wojny. Ojciec z niej nie powrócił. Wzięty do niewoli przez sowietów przebywał w obozie w Kozielsku, gdzie podzielił los tysięcy polskich oficerów zamordowanych wiosną 1940 r. By uniknąć wywózki na wschód, trzynastoletni Zbigniew wraz matką w grudniu 1939 r. przeszedł nielegalnie na teren okupacji niemieckiej, do Generalnej Guberni. Po pobycie w Tomaszowie Lubelskim i Mińsku Mazowieckim piętnastoletni Zbigniew zamieszkał w 1941 r. w internacie w Warszawie i tam w czerwcu wstąpił do Szarych Szeregów. Początkowo przyjął pseudonim „Różycki”, następnie zmieniony na „Czekolada”. W pierwszym okresie w najmłodszej grupie – Zawiszaków, następnie w średniej grupie – Bojowych Szkół był aktywny w akcjach tzw. małego sabotażu na ulicach stolicy. Rozrzucał ulotki w tramwajach, trudnił się kolportażem prasy podziemnej, rozklejał plakaty na murach i malował znaki Polski Walczącej. Uzyskał wówczas stopień kaprala.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Powstanie warszawskie
Reklama
1 sierpnia 1944 r. nie zdążył do punktu koncentracji swego hufca na Mokotowie, ponieważ był poza Warszawą. Przybywszy do miasta dołączył do 1. Kompanii Batalionu „Ruczaj”. W godzinie „W” brał udział w ataku na niemieckie koszary na ul. Koszykowej 18. Atak był udany, wzięto do niewoli wielu jeńców, ale przede wszystkim zdobyto znaczną ilość uzbrojenia. Wkrótce nastąpiło przegrupowanie, Piaseckiego przydzielono do oddziału por. Kazimierza Leskiego ps. „Bradl”. Początkowy pluton rozrósł się po kilku dniach w 1. Kompanię wchodzącą w skład Batalionu „Miłosz” (dowódcą mjr Stefan Jastrzębski ps. „Miłosz”). Walczył on w Dzielnicy Śródmieście Południowe. Uniknął pewnej śmierci, gdy z powodu zacięcia się starego karabinu zamienił się chwilowo stanowiskiem z kolegą. Niemiecki snajper ugodził towarzysza broni śmiertelnym strzałem prosto w czoło. Jego dowódca K. Leski ps. „Bradl” po latach wystawił mu następującą opinię: „Obywatel Z. Piasecki ps. „Czekolada”, żołnierz Szarych Szeregów AK od 1942 r. brał udział w akcjach bojowych od pierwszego dnia powstania aż do jego upadku. Wielokrotnie w bezpośrednim ogniu nieprzyjaciela odznaczał się wielką odwagą, a w szczególności w dniach 2-3 sierpnia 1944 r. przy zdobywaniu gmachów «Rüstungskommando» oraz gimnazjum im. Królowej Jadwigi, przy Al. Ujazdowskich i pl. Trzech Krzyży, a następnie przy opanowywaniu budynków przy ul. Bolesława Prusa i Marii Konopnickiej oraz gmachu YMCA. W akcjach tych kilkakrotnie przetrzymywał skoncentrowany ogień Niemców, umożliwiając ratowanie rannych oraz doprowadzenie pomocy”.
Kapitulacja i próba dalszej walki
Gdy z początkiem października nastąpiła kapitulacja powstania Z. Piasecki nie chciał iść do niewoli, lecz walczyć dalej w partyzantce. Gdy upadł plan zbrojnego przebicia się przez pierścień wroga, wyszedł w kolumnie ludności cywilnej z miasta z zamiarem udania się w Góry Świętokrzyskie, do walczących tam jeszcze jednostek AK. W tej drodze dwukrotnie był aresztowany i dwukrotnie podjął udaną ucieczkę. Przyjęty został do 4. Pułku Piechoty Legionów AK. Jednak krótko przed Wigilią przebywając na placówce we wsi Kraino został zatrzymany jako podejrzany o przynależność do AK, osadzony najpierw w więzieniu w Kielcach i przesłuchiwany przez Gestapo, potem przewieziony do Częstochowy. Na szczęście za trzy tygodnie do Częstochowy dotarł front i miejscowy oddział AK uwolnił jego i dużą rzeszę więźniów. Wyzwolony udał się do matki przebywającej w Mińsku Mazowieckim. Powiedziała mu, że cały czas modliła się gorąco za niego i uznała to za cud, że przeżył mimo tylu niebezpiecznych sytuacji.
Szczecińskie powojenne lata
Reklama
W 1951 r. Piasecki przyjechał do Szczecina z zamiarem nielegalnego wyjazdu na zachód. W tym czasie szalały komunistyczne represje wobec uczestników niepodległościowej konspiracji, żołnierze AK tracili życie lub zdrowie w więzieniach. Do 1974 r. nie przyznawał się do członkostwa w AK. Już z pierwszego miejsca pracy w Szczecińskiej Stoczni Rzecznej został zwolniony po tygodniu, gdy w ankiecie podał, że mieszkał w czasie okupacji w stolicy. Ostatecznie podjął pracę w Biurze Projektów Budownictwa Morskiego, gdzie pracował do czasu przejścia na emeryturę w 1987 r. W latach 80. ubiegłego wieku angażował się w działalność NSZZ „Solidarność” w miejscu pracy. Do ostatnich dni był aktywny podejmując działania upamiętniające tragiczne losy Polski i Polaków podczas wojny. Spotykał się z młodzieżą szkolną, harcerzami, żołnierzami Wojska Polskiego, mieszkańcami Szczecina. Skromnie mówił o sobie: „Nie czuję się bohaterem, lecz żołnierzem, który włączył się do walki, bo uważał, że tak trzeba. Trzeba było bronić Ojczyzny i koniec. Wielu było takich, jak ja”.
Odznaczony został Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyńskiego. Otrzymał Honorową Nagrodę „Świadek Historii”. Przemysław Benken napisał jego biografię pt. Wojenna odyseja wydaną przez IPN w 2021 r.
Podpułkownik śp. Zbigniew Piasecki po Mszy św. żałobnej w bazylice archikatedralnej św. Jakuba i liturgii pogrzebowej sprawowanej przez ks. prał. Dariusza Knapika został pochowany na Cmentarzu Centralnym w kwaterze kombatanckiej przy drugiej bramie. Wierny Polsce Żołnierzu, spoczywaj w pokoju.