Julia Pawelec: Co skłoniło Cię do podjęcia decyzji o misji?

Bartłomiej Ptak: U mnie to były same przypadki. Nigdy nie planowałem wyjazdu na misję. Nigdy mnie ten temat nie interesował i nawet przez chwilę nie brałem pod uwagę, że mogę znaleźć się na misji. Wyjechałem z ramienia Salezjańskiego Ośrodka Misyjnego (SOM) w Warszawie, w którym wymagana jest roczna formacja, zanim pojedzie się na misję. Zaczyna się ona we wrześniu. Spotkania odbywają raz w miesiącu, weekendowo w Warszawie.

Czyli to był przypadek, a jak wiadomo – u Boga nie ma przypadków.

Coś w tym musiało być. Bałem się, że nie będę miał pomysłu na swoją misję. Słyszałem jednak, że wystarczy drobna pomoc w codzienności. To było motywujące, że nie trzeba robić wielkich rzeczy, by misja miała sens.

Jak wyglądała Wasza formacja?

Głównie odbywały się spotkania z wolontariuszami, misjonarzami, którzy opisywali codzienność w krajach misyjnych: w Azji, Afryce, Ameryce Południowej. Oprócz tego lekarz medycyny tropikalnej opowiadał o chorobach, na które możemy zachorować. W oparciu o to, gdzie jedziemy, sami mieliśmy podjąć decyzję, na co się zaszczepić. Następnie miała miejsce rozmowa z psychologiem, długi test psychologiczny. Całość trwała ok. 4 godzin. Po otrzymaniu wyników ponownie szliśmy do psychologa, który dokładnie wyjaśniał, na co wskazuje test. Stwierdzał też, czy jest za tym, byśmy wyjechali, czy nie i dlaczego. Organizowana jest także Wigilia, a dla grupy, która na pewno pojedzie – warsztaty fotograficzne, podczas których nauczyliśmy się, jakie zdjęcia możemy robić na misjach oraz dziennikarskie, które dotyczyły pisania opisów do zdjęć, tworzenia reportaży i blogów. Było naprawdę ciekawie, poznałem ludzi, z którymi mam regularny kontakt.

Bałeś się choć trochę? Misje zawsze wiążą się z pewnym ryzykiem.

Nie bałem się niebezpiecznego kraju. Bardziej bałem się, czy się odnajdę i czy będę umiał wykorzystać dobrze ten czas. Przygotowywałem się dokładnie jeszcze w Polsce do nauki angielskiego studentów w college’u, bo miałem jechać do Bangladeszu. Trafiłem jednak do Etiopii, gdzie opiekowałem się małymi dziećmi. Zajęło mi ok. tygodnia, by przestawić się mentalnie z Bangladeszu na Etiopię.

No właśnie, miał być Bangladesz, a ostatecznie znalazłeś się w Etiopii...

Bangladesz był naprawdę pewnym miejscem, do którego posyłał SOM. Problemy pojawiły się jednak, gdy zaczęliśmy starania o wizę. Długo czekaliśmy na odpowiedź, bo okazało się, że decyzja nie zapada w ambasadzie w Warszawie, tylko w Bangladeszu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Było to bardzo problemowe, by uzyskać wizę, dlatego pod koniec września pojawiła się opcja Etiopii. Już po pierwszym dniu udało się załatwić wizę, a w następnym tygodniu wylecieliśmy. Wszystko więc działo się bardzo szybko. Ufam, że to był bardzo dobry kierunek.

Czym zajmowałeś się, oprócz pracy z maluchami?

Praca w żłobku zajmowała większość czasu. Oprócz tego szkoliłem ludzi, którzy pracowali w biurze u sióstr, z obsługi programu komputerowego Excel. To było budujące obserwować ich rozwój. Pomagałem też siostrom w drobnych posługach. Dla mnie to nie było nic wielkiego, a im dawało dużo radości.

Czyli znasz już wszystkie zabawy dla dzieci?

To dzieci do 2 lat, niektóre dopiero uczyły się chodzić. Nie wymyślaliśmy im nie wiadomo jakich zabaw. Żłobek nie jest ogrodzony, tak jak w Polsce, tylko znajduje się na podwórku, więc przez większość czasu biegaliśmy za nimi, pilnując, by nie weszły na ulicę. Ale trochę się bawiliśmy. Byłem przerażony, gdy przydzielono mnie do gromadki małych dzieci, którą trzeba upilnować. Później zaczęło nam to dawać dużą frajdę, zżyliśmy się z nimi, ciężko było wyjeżdżać. Widzieliśmy ich radość z samej obecności, nie musieliśmy robić wielkich rzeczy, by zobaczyć ich uśmiechy.

Kultura wychowania jest tam trochę inna – rodzice nie pilnują dzieci tak jak w Polsce. Żłobek prowadzony przez siostry powstał w ramach projektu dla samotnych matek, które dzięki temu, że mają z kim zostawić dzieci, mogą uczyć się szycia w college’u.

Mieliście tam jakąś formację duchową?

Uczestniczyliśmy z siostrami w modlitwach porannych. Codziennie po południu mieliśmy Mszę św. Jest to wolontariat misyjny, który wskazuje na aspekt duchowy wyjazdu, dlatego braliśmy udział we wszystkich aktywnościach modlitewnych sióstr, co myślę – jest ważne.

Czego nauczył Cię ten pobyt?

Już samo przygotowanie do wyjazdu nauczyło mnie elastyczności, cierpliwości i spontaniczności, żeby za bardzo wszystkiego nie planować, tylko otwierać się na codzienne rzeczy, które potrafią zaskoczyć. Trzeba żyć tu i teraz, bo nie można wszystkiego przewidzieć.

No właśnie, nie dało się zaplanować, że szybciej wrócicie.

Tego też. To było duże zaskoczenie, bo mieliśmy bilety na 5 grudnia, a musieliśmy wrócić w połowie listopada. Gdy wprowadzono stan nadzwyczajny, ambasadorzy nalegali, by wolontariusze opuścili Etiopię z powodu wojny. SOM też bardzo dbał o nasze bezpieczeństwo. My bardzo nie chcieliśmy wyjeżdżać, ale rozumieliśmy, jakie obawy mają ci, którzy są za nas odpowiedzialni, zarówno w Polsce, jak i w Etiopii. Najgorsze, że nastąpiło to, gdy już się naprawdę odnaleźliśmy w etiopskiej rzeczywistości. Szkoda. Zrobiliśmy to, co mieliśmy zrobić. To był wartościowy czas. Widocznie tak miało być. Nie żałuję ani jednego dnia tam spędzonego.

Bartłomiej Ptak pracuje jako analityk w banku inwestycyjnym. Wolny czas spędza wędrując po górach i podróżując.