Reklama

Niedziela Kielecka

Madonna z Gołczy – cenna i kochana

Otoczony od wieków kultem późnogotycki obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z Gołczy, w trakcie prac konserwatorskich okazał się starszy niż przypuszczano.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czas jego powstania, na podstawie ekspertyzy specjalistów, datuje się na XV wiek, a ściślej na ok. 1440-60.

Wizerunek jest najcenniejszym zabytkiem kościoła w Gołczy, przenoszonym każdorazowo do kolejnych budowanych tam świątyń parafialnych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Katalog zabytków sztuki w Polsce wymienia obraz „Matki Boskiej z Dzieciątkiem” umieszczony w późnobarokowym lewym bocznym ołtarzu i go datuje na XVI wiek. Wg ks. St. Dobrzanowskiego, autora monografii parafii Gołcza, obraz ten był „przynajmniej w trzecim z kolei [kościele] wybudowanym w 1585 r., a może już we wcześniejszym – w początkach XVI wieku”. Tak jak obecnie, w kolejnych drewnianych kościołach, obraz znajdował się w lewym bocznym ołtarzu.

Reklama

Obraz z Gołczy reprezentuje typ ikonograficzny maryjnego wizerunku kultowego, zaliczany do kategorii hodegetrii „piekarskich”, „małopolskich”, obecnie zwanych krakowskimi, powstałych w małopolskich warsztatach malarskich w XV-XVII wieku. Odwołują się one do bizantyjskiej ikony Hodegetrii, czyli wskazującej drogę do Boga. Madonna ukazana jest do bioder, prawie frontalnie, lewą ręką podtrzymuje Dzieciątko, wzrok kierując na patrzącego. Jasnowłosy Jezus spogląda na Matkę, prawą ręką błogosławi, lewą podtrzymuje Ewangeliarz. Przed konserwacją obraz był przysłonięty drewnianą płaskorzeźbioną sukienką, całkowicie zasłaniającą wystawę malarską, co uniemożliwiło poznanie jego rzeczywistego stanu zachowania. Okazał się on zły, z licznymi ubytkami. Celem konserwacji obrazu było przywrócenie jego wartości historycznej i artystycznej, a zatem wykonanie pełnej konserwacji technicznej i estetycznej.

Te specjalistyczne prace przeprowadzono na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, pod kierunkiem dr Anny Sękowskiej, w roku 2015. Wówczas została także urządzona specjalna kaplica w kościele, dla wyeksponowania obrazu i organizacji kultu.

Odsłonięta oryginalna warstwa malarska różni się kolorystyką w obrębie szat postaci i tła. Zachowane srebrne tło z niemal kompletnym napisem wokół nimbu: „Regina Caeli Laetare Alla Quia Quem Meruisti P (ortare”) jest rzadkością, gdyż większość teł w Hodegetriach typu krakowskiego jest nieoryginalna.

Jak informuje ks. prob. Edward Kuzka, jest to jedyny wizerunek maryjny w kościele, a przy tym najcenniejszy historycznie, więc wszystkie formy maryjnego kultu przy nim się skupiają. – W każdą sobotę miesiąca wierni, ze szczególnym uczestnictwem róż różańcowych, modlą się modlitwą różańcową – mówi. Także nabożeństwa majowe, różańcowe, do Matki Bożej Nieustającej Pomocy – odprawiają się przed wizerunkiem gołczańskiej ikony.

Zachowane wota wyeksponowano w bocznej kaplicy, ale nie są one udokumentowane. Zapewne część z nich zaginęła.

2021-05-26 08:04

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Rzecznik PAŻP: awaria zarządzania ruchem lotniczym

2025-07-19 11:56

[ TEMATY ]

lotnisko

awaria

Monika Książek

Rano doszło do awarii systemu zarządzania ruchem lotniczym; samoloty lądują, ale dochodzi do ograniczeń w startach na części polskich lotnisk - poinformował w sobotę rzecznik PAŻP Marcin Hadaj.

„Sytuacja jest dynamiczna, ustalamy źródła awarii i robimy wszystko, żeby wszystkie samoloty, które mają zaplanowane operacje startów ze wszystkich polskich lotnisk, mogły jak najszybciej je przeprowadzić” - przekazał rzecznik Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej Marcin Hadaj w TVN24.
CZYTAJ DALEJ

O. Dariusz Kowalczyk SJ: démarche MSZ-u do Watykanu pełen błędów, nieścisłości i manipulacji

2025-07-17 20:23

[ TEMATY ]

Watykan

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

nota

Red.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych, na którego czele stoi Radosław Sikorski, przekazało Stolicy Apostolskiej notę zatytułowaną: „Démarche w sprawie krzywdzącej i wprowadzającej w błąd treści kazania bp. Wiesława Meringa oraz wypowiedzi bp. Antoniego Długosza”. Ten dwustronicowy tekst, noszący datę 14.07.2025, jest pełen błędów, nieścisłości i manipulacji. Wygląda, jakby pisał go ktoś w pośpiechu, pod wpływem emocji i w ideologicznym zacietrzewieniu, a jednocześnie ktoś po prostu niekompetentny - pisze w komentarzu dla KAI o. Dariusz Kowalczyk SJ - profesor teologii dogmatycznej na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie.

Démarche cytuje kilka wypowiedzi jedynie bpa Meringa, po czym stwierdza: „Takie wypowiedzi biskupów, którzy działając jako przedstawiciele Konferencji Episkopatu Polski i tym samym reprezentujący Kościół katolicki […] oczerniają rząd”. Jeśli się pisze: „takie wypowiedzi biskupów”, to wcześniej należałoby zacytować także bpa Długosza. Dużo większym błędem jest zrobienie z obydwu biskupów przedstawicieli KEP. Otóż to nie jest tak, że każdy biskup wypowiadając się publicznie reprezentuje KEP jako całość. KEP ma swoje struktury i procedury, których używa, by wypowiedzieć się oficjalnie jako KEP. Biskupi Mering i Długosz dotknęli bieżących spraw społeczno-politycznych na własną odpowiedzialność, aktualizując w ten sposób Społeczną Naukę Kościoła. Wielu Polaków jest im wdzięcznych za te słowa, choć trzeba przyjąć do wiadomości, że są także tacy, w tym katolicy, którzy mają inne opinie. W każdym razie nie ma to nic wspólnego z „oczernianiem rządu”. To po prostu krytyczne, podjęte w trosce o dobro wspólne, odniesienie się do działań rządu, do czego biskupi mają prawo jako biskupi i jako obywatele Rzeczpospolitej Polskiej.
CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: obchody 25-lecia Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”

2025-07-19 14:57

[ TEMATY ]

Jasna Góra

25‑lecie

Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia

Karol Porwich/Niedziela

Wdzięczność za św. Jana Pawła II i za wszystkich, którzy przez 25 lat przyczynili się do rozwoju Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”, za młodych, którzy są nadzieją na budowę społeczeństwa, które mówić będzie językiem autentycznej miłości i działać z troską o rozwój Ojczyzny to przesłanie jasnogórskich obchodów rocznicowych tego ważnego dzieła stypendialnego Kościoła w Polsce. Mszy św. przewodniczył nuncjusz apostolski w Polsce abp Antonio Guido Filipazzi. Uczestniczyło w niej ok. 2 tys. stypendystów i osób związanych z dziełem. Wieczorem w jasnogórskiej Bazylice odbędzie się koncert Chóru i Orkiestry „Dzieło Nowego Tysiąclecia”.

Nuncjusz apostolski w Polsce przypomniał w homilii, że kultywowanie postawy wdzięczności wobec Boga i bliźnich ma ogromne znaczenie dla naszego życia, zwłaszcza w kontekście kulturowym, takim jak nasz, w którym człowiek czuje się całkowicie autonomiczny i samowystarczalny. Postawa wdzięczności podtrzymuje w nas poczucie naszej zasadniczej zależności od Boga; pomaga nam nie marnować Jego darów; zachęca nas do odwzajemniania wielkiej miłości, wyjaśniał kaznodzieja.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję