Reklama

Polskie początki

Niedziela w Chicago 18/2003

Pierwsza wizyta kard. Karola Wojtyły

Pierwsza wizyta kard. Karola Wojtyły

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwsze parafie

Pod koniec XIX w. coraz liczniejsza rzesza polskich emigrantów przybywała do Chicago. Miasto było już wówczas dużym ośrodkiem przemysłowym i handlowym. Na początku XX w. kolonia polska liczyła około 60 tys. osób. Jesienią 1908 r. abp James Quigley wyraził więc zgodę na powstanie pierwszej polskiej parafii w dzielnicy Brighton Park. Wspólnotę powołano pod wezwaniem Pięciu Braci Polaków i Męczenników. Pierwszym proboszczem został ks. Józef Kruszka. W następnym roku u zbiegu ulic 41. i Kedzie Avenue rozpoczęto budowę kościoła i szkoły, prowadzonej przez siostry franciszkanki. Szybki rozwój przemysłowy miasta w pierwszych latach XX w., pozwolił na wybudowanie nowej, obecnej świątyni, którą 31 października 1920 r. poświęcił abp George Mundelein. Cztery lata później została wydzielona druga polska parafia pw. św. Pankracego na północ od Archer Avenue. W latach 30., w czasie światowego kryzysu gospodarczego, parafia Pięciu Braci Polaków i Męczenników stała się centrum kulturalnym i socjalnym dla całej okolicy. Działało wówczas wiele organizacji katolickich i grup modlitewnych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Łączność z Polską

Reklama

Czwarty proboszcz parafii, bp Alferd Abramowicz, pochodził z sąsiedniej parafii św. Pankracego. Jednocześnie sprawował też funkcję prezesa Ligi Katolickiej dla Pomocy Polsce. W związku z tym utrzymywał zażyłe kontakty z duchowieństwem w ojczyźnie. W latach 70. XX w., gdy do Chicago wpłynęła nowa fala emigrantów z Polski, bp Abramowicz, mocno podkreślał etniczny - polski charakter duszpasterstwa. Z jego inicjatywy powstała Polska Szkoła im. Marii Konopnickiej dla dzieci z całej południowej części Chicago. Jego kontakty z hierarchią Kościoła w Polsce zaowocowały zapewne wizytą Jana Pawła II.
Parafia Pięciu Braci Męczenników dwa razy gościła kard. Karola Wojtyłę, a trzeci raz podejmowała go już jako Papieża Jana Pawła II. Pierwsza wizyta we wrześniu 1969 r. miała charakter prywatny. Arcybiskup Krakowski przybył, aby zapoznać się z życiem Polonii. Siedem lat później przybył tu wraz z 15 polskimi biskupami po Kongresie Eucharystycznym w Filadelfii. Najdonioślejszą wizytą były jego odwiedziny już jako Głowy Kościoła katolickiego. Podczas pielgrzymki do Ameryki Jan Paweł II wybrał właśnie kościół Pięciu Braci Męczenników na miejsce Mszy św. dla Polonii. W spotkaniu 5 października 1979 r. uczestniczyło ponad 50 tys. Polaków. W pamięci i świadomości Polonii to spotkanie pozostaje ciągle żywe. Każdego roku w rocznicę wizyty Papieża Polacy licznie gromadzą się na wspólnej Eucharystii.

Pamiętają

Dziś przy kościele biegnie ulica Jana Pawła II oraz działa Podstawowa Szkoła Parafialna im. Jana Pawła II. Do wspólnoty parafialnej jest zapisanych 1400 rodzin. Msze św. są sprawowane w języku polskim i angielskim. Duszpasterstwem od 2000 r. zajmują się Księża Chrystusowcy. Proboszczowi ks. Geraldowi R. Grupczyńskiemu pomaga w pracy wikariusz ks. Tomasz Sielicki.
Na przełomie lat 80. i 90. znaczna część Polaków wyprowadziła się z terenu parafii. Obecnie jest to więc może nawet bardziej amerykańska niż polska parafia. Choć na trzech niedzielnych Mszach św. odprawianych w języku polskim kościół jest wypełniony. W okresie Wielkiego Postu były odprawiane nabożeństwa Gorzkich Żalów i Drogi Krzyżowej w języku polskim. Być może Polacy przyjeżdżają tu z sentymentu, albo po prostu nadal uważają się za członków parafii Pięciu Braci Męczenników. Jednak większość mieszkających tu Amerykanów jest pochodzenia polskiego, żyją i pracują jako trzecie pokolenie emigrantów z kraju nad Wisłą. Jest także i tzw. nowa emigracja - zarobkowa. Przebywają na terenie parafii rok, pięć, czasem siedem lat, ze względu na łatwość wynajęcia tu pokoju. Dużą grupę na południu Chicago stanowią górale.

Po polsku i angielsku

Reklama

Ciekawym zjawiskiem są nabożeństwa dwujęzyczne: Nowenna do Miłosierdzia Bożego, Różaniec, czy Triduum Paschalne. Dwujęzyczny jest także biuletyn parafialny. Sami parafianie cieszą się i doceniają fakt, że kapłani znają język polski i angielski.
Parafii przeważnie patronuje jeden święty. Tutaj mamy ich aż pięciu. Proboszcz, ks. Gerald, wymyślił specjalną literową składankę, aby dzieci (i chyba nie tylko) zapamiętały imiona patronów: IBMJC. Są to dość popularne i często używane skróty. I stąd łatwość w zapamiętaniu: Isaac - Benedict - Matthew - John - Christian. Parafia może się również poszczycić posiadaniem relikwii Pięciu Braci Polaków i Męczenników.

Teatralny debiut

Scenicznym debiutem grupy teatralnej z Polskiej Szkoły im. Marii Konopnickiej w parafii było Misterium Męki Pańskiej. Zostało ono przygotowane przez uczniów klas ósmych i licealnych w reżyserii asystenta pastoralnego parafii Jacka Chaby. Gościem honorowym był bp Tomasz Paprocki oraz księża i siostry zakonne. Ksiądz Biskup, po obejrzeniu Misterium, życzył młodym aktorom dalszych sukcesów i rozwoju teatru dla pożytku parafii. Na Misterium przyszli także Amerykanie. Choć nie rozumieli polskich słów widać było, iż gra młodych aktorów dała im wiele głębokich przeżyć religijnych.
Młodzież biorąca udział w Misterium pochodzi z południowych przedmieść Chicago. Chętnie przyjeżdżali na próby, nawet z dość odległych miejsc. W przygotowanie Misterium zaangażowali się także ich rodzice. Wielkim i miłym zaskoczeniem jest fakt, iż cała grupa chce kontynuować pracę w amatorskim teatrze. Mają zamiar spróbować różnych form teatralnych, nawet kabaretu. Młodzi chcą zaangażować się w pracę teatralną, ale jednocześnie liczą na wsparcie ze strony dorosłych świeckich, którzy uczestniczą w życiu parafii. Szukają w ten sposób więzi opartej o wiarę i polskość.

* * *

Dziś Polacy z parafii Pięciu Braci Męczenników w większości skupiają się w kilku grupach: Żywym Różańcu, Straży Honorowej Najdroższej Krwi Chrystusa i Marszałkach, jest także jeden Minister Eucharystii. Po ostatnich apelach duszpasterzy zwiększyła się grupa Lektorów. Istnieje także Rodzina Radia Maryja, która raz w miesiącu gromadzi w kościele na Mszy św. sympatyków tej rozgłośni z południowego Chicago. Dzieci i młodzież polskich emigrantów uczęszcza do Sobotniej Polskiej Szkoły im. Marii Konopnickiej. Na lekcjach tych poznają ojczysty język, kulturę, historię, a nawet geografię Polski.

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Przewodnik po przyjaźni śladami Pier Giorgia Frassatiego”

2025-06-13 20:41

[ TEMATY ]

książka

bł. Pier Giorgio Frassati

Luciana Frassati/Wikipedia

Bł. Pier Giorgio Frassati

Bł. Pier Giorgio Frassati

Wyrusz w podróż, by odkryć głębię przyjaźni i radość płynącą z relacji. W tej wędrówce nie będziesz sam. Będzie z Tobą Święty Pier Giorgio Frassati, niezwykły młody człowiek, który też pragnie zaprzyjaźnić się z Tobą. Dołącz do grona Ciemnych Typów i każdego dnia ciesz się życiem. - czytamy w opisie książki „Przewodnik po przyjaźni śladami Pier Giorgia Frassatiego” autorstwa Pauliny Małoty.

Artykuł zawiera fragment książki „Przewodnik po przyjaźni śladami Pier Giorgia Frassatiego”, wyd. Pomoc.
CZYTAJ DALEJ

Ks. Rzeszowski: opublikowane zasady działania Komisji ds. pedofilii nie są oficjalnym dokumentem KEP

2025-06-14 15:12

[ TEMATY ]

komisja

Komisja KEP

Karol Porwich/Niedziela

Kierownik Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży ks. Wojciech Rzeszowski wydał oświadczenie w sprawie opublikowanego w mediach dokumentu „Zasady działania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystywania seksualnego osób małoletnich w Kościele katolickim w Polsce". Poinformował, że dokument nie jest oficjalnym dokumentem Konferencji Episkopatu Polski, a wersją studyjną, która nie została jeszcze zakończona.

W przestrzeni medialnej upubliczniony został dokument „Zasady działania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystywania seksualnego osób małoletnich w Kościele katolickim w Polsce”, który był przygotowany przez zespół pod przewodnictwem ks. abpa Wojciecha Polaka, delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży. W związku z tym pragnę poinformować, iż wspomniane „Zasady” nie są oficjalnym dokumentem Konferencji Episkopatu Polski, a wersją studyjną, która nie została jeszcze zakończona. Dokument nie uwzględnia ostatnich propozycji samego zespołu przygotowawczego (np. formy współpracy z osobami zranionymi) ani uwag zgłaszanych podczas ostatniego zebrania plenarnego KEP w Katowicach. W związku z tym ważne, by pamiętać, że choć opublikowane „Zasady działania Komisji” są już w mocno zaawansowanym stanie, to jednak nie są dokumentem gotowym i definitywnie określonym.
CZYTAJ DALEJ

Zasady działania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystywania seksualnego osób małoletnich w Kościele katolickim w Polsce

2025-06-14 15:20

[ TEMATY ]

dokument

komisja

Karol Porwich/Niedziela

- Aby Kościół mógł wiarygodnie pełnić misję Jezusa w świecie i pomagać ludziom w odnajdywaniu Boga, krzywdy, które odebrały blask światła Ewangelii, muszą zostać uznane i w miarę możliwości naprawione. Nie dokona się to inaczej jak tylko poprzez stanięcie w prawdzie, które jest warunkiem uzdrowienia osób zranionych we wspólnocie Kościoła – czytamy w dokumencie pt. „Zasady działania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystywania seksualnego osób małoletnich w Kościele katolickim w Polsce”, który jest konsekwencją dwuletniej pracy zespołu ekspertów pod kierunkiem abp. Wojciecha Polaka, Prymasa Polski i Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży. Tekst ten otrzymali biskupi uczestniczący w 401. Zebraniu Plenarnym KEP w Katowicach. Uwzględnia on poprawki i sugestie zgłoszone na 400. Zebraniu Plenarnym w marcu br. jak również późniejsze uzupełnienia.

Biskupi zgromadzeni na 401. Zebraniu Plenarnym 12 czerwca br. w głosowaniu podjęli decyzję o zakończeniu prac Zespołu kierowanego przez abp. Polaka i zdecydowali o powołaniu nowego Zespołu, który ma prowadzić dalsze prace w kierunku powołania Komisji. Jego przewodniczącym został wybrany bp Sławomir Oder.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję