Franciszkański Zakon Świeckich znany też pod nazwą Trzeci Zakon św. Franciszka został założony 800 lat temu przez św. Franciszka z Asyżu na prośbę ludzi zafascynowanych postacią św. Franciszka i jego sposobem życia. Członkami Franciszkańskiego Zakonu Świeckich mogą zostać katolicy ochrzczeni, którzy przyjęli sakrament bierzmowania i ukończyli 18. rok życia, ludzie stanu wolnego, żyjący w związkach małżeńskich sakramentalnych, a także klerycy, księża oraz biskupi. Ostatnim z papieży, który był tercjarzem był św. Jan XXIII.

Tercjarzami franciszkańskimi byli również: kard. Stefan Wyszyński, bł. Jerzy Popiełuszko, gen. Józef Haller, a wcześniej król Francji Ludwik IX czy Elżbieta Węgierska.

W naszej diecezji istnieje 8 wspólnot FZŚ, które razem ze wspólnotami diecezji pelplińskiej i archidiecezji gdańskiej tworzą FZŚ Region Gdański. Obecnie w Polsce istnieje 18 regionów FZŚ.

W diecezji toruńskiej wspólnoty FZŚ istnieją w następujących miejscowościach: Toruń (2 wspólnoty), Chełmno, Chełmża, Rywałd Królewski, Brodnica, Wąbrzeźno i Grudziądz. Do najstarszych wspólnot należą wspólnoty w miastach: Chełmno – 1883 r., Grudziądz – 1903 r., natomiast wspólnoty w Brodnicy, Toruniu, Chełmży oraz w Wąbrzeźnie powstały w okresie międzywojennym. Wspólnota w Rywałdzie Królewskim powstała w 1947 r.

Jeżeli chodzi o powołania i liczby członków zakonu franciszkańskiego, to trzeba odnotować, że po II wojnie światowej znacznie one zmalały. Wynikało to z ogólnej sytuacji, w której znalazł się Kościół w Polsce w czasie, w którym rządzili komuniści. W ostatnich latach sytuacja zaczyna się jednak zmieniać. Na 33 wspólnoty FZŚ w działające w Regionie Gdańskim jest 604 profesów wieczystych, 33 czasowych, 50 nowicjuszy oraz 13 kandydatów (dane na koniec 2018 r.).

Sytuacja nowych powołań przedstawia się najlepiej w diecezji toruńskiej. Do nowicjatu przystąpiło bowiem aż 33 kandydatów, na ogólną liczbę 50 w regionie. Jeżeli chodzi o inne liczby, to w naszej diecezji przedstawiają się następująco: 146 profesów wieczystych, 11 profesów czasowych. Najliczniejsze wspólnoty FZŚ funkcjonują w Brodnicy – 40 tercjarzy, Toruniu w parafii pw. Chrystusa Króla – 35 tercjarzy; Toruniu w parafii pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła – 22 tercjarzy oraz w Grudziądzu – 26 tercjarzy. Pozostałe wspólnoty liczą 8-9 profesów.

Na koniec warto wspomnieć o powstającej od podstaw wspólnocie w Lubawie. Obecnie jest ona pod opieką FZŚ Grudziądz. Do życia duchem św. Franciszka przygotowuje się 24 nowicjuszy i co warte zaznaczenia, jest w tym 9 małżeństw. Do nowicjatu przystąpił także ks. kan. Marcin Staniszewski, proboszcz parafii pw. św. Jana Chrzciciela i św. Archanioła Michała w Lubawie.

Pokój i Dobro.