ANNA WYSZYŃSKA: – Jest Pan obecny na każdym występie „Śląska”, zarówno w małym kościele, jak i w Sali Kongresowej. A przecież program jest doskonale przećwiczony i przygotowany. Czy to jest tak, że zawsze można coś jeszcze poprawić?

ZBIGNIEW CIERNIAK: – Zdecydowanie tak. Każdy występ jest inny, każdy daje nową porcję emocji, zarówno w odbiorze przez widownię, jak i po stronie wykonawców. Zespół to żywy organizm. Dobrze, gdy szef jest obecny podczas koncertu, ocenia swoim uchem i okiem i, oczywiście, koryguje pewne rzeczy. Jak to zawsze w żywym organizmie i w działalności scenicznej bywa, pewne korekty są potrzebne, a nawet nieuniknione.

– Dwukrotnie użył Pan określenia „żywy organizm”, bo zespół, chociaż złożony z indywidualności, z artystów, którzy grają, śpiewają, tańczą, w odbiorze stanowi jedność i całość.

– Tak to właśnie jest. Zespół, gdy wykonuje konkretny program, stanowi całość, ale artyści mają prawo do lepszych i gorszych dni, do niedyspozycji. Warto pamiętać, że wróciliśmy niedawno z dużego tournée po Francji, bardzo ciekawego i udanego, ale ilościowo i koncertowo był to dość wyczerpujący wyjazd. Po przyjeździe nastąpiła kolejna seria koncertów, lecz jak to w żywym organizmie bywa, szczególnie teraz, jesienią, zdarzają się kłopoty zdrowotne. Tak zresztą jest w każdym zespole – czy to artystycznym, czy sportowym.

– Francuskie tournée, trzytygodniowa seria koncertów orkiestry i chóru, było sukcesem, chociaż wykonywaliście repertuar nietypowy dla „Śląska”.

– Do Francji zostaliśmy zaproszeni z dwoma wielkimi dziełami: „Requiem” Mozarta i „Gloria” Vivaldiego. Oba utwory zespół zaprezentował francuskiej publiczności w sposób perfekcyjny i piękny. Trzeba pamiętać, że jest to muzyka klasyczna, której nie wykonujemy na co dzień, ale jak się okazało, nie stanowi to problemu dla „Śląska” – zespołu fenomenalnego i wielowymiarowego, który potrafi wykonać dzieła trudne i skomplikowane artystycznie. Mamy bardzo dobre recenzje z tych koncertów. Chociaż „Śląsk” kojarzy się przede wszystkim z „Karolinką”, krakowiakami i tańcami podhalańskimi, okazuje się, że może też wykonywać wielkie dzieła muzyki klasycznej. Z tego się bardzo cieszymy, bo to daje nam kolejną gwiazdkę do kolekcji tych, które zespół zdobył już w swojej działalności. Daje to, oczywiście, także kolejne możliwości, jeżeli chodzi o kontakty z impresariatami, które nie są w tej chwili łatwe do znalezienia, a które są coraz bardziej wymagające. Dziś nie ma praktycznie granic, jest dostęp do Internetu i wszystko można szybko zweryfikować. Ta sytuacja powoduje, że trzeba się w każdym miejscu, na każdym koncercie maksymalnie starać, aby występ był na najwyższym poziomie.

– Jeśli chodzi o wspomniane gwiazdki, to co najmniej jedna przypada Wam za repertuar patriotyczny.

– W ubiegłym roku „Śląsk” nagrał płytę z pieśniami patriotycznymi na 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Obecnie koncertujemy z tym repertuarem w wielu miejscach woj. śląskiego i nie tylko. Cieszymy się, że mamy możliwość pokazania i przybliżania widzom tego, co stanowi część naszych zmagań o wolność. Wzięliśmy udział w projekcie marszałka woj. śląskiego Wojciecha Saługi „Podróż do wolności”. Z programem „Pieśń o Ojczyźnie” wystąpiliśmy m.in. w Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej, na Jasnej Górze i w innych miejscach. Każdy koncert zaczynamy polskim hymnem – ten monumentalny wstęp daje impuls do kolejnych pięknych dzieł. Są to pieśni legionowe, pieśni powstańców śląskich, pieśni z Powstania Warszawskiego. Dziś jesteśmy wolnym krajem, ale nasza historia jest trudna i skomplikowana, dlatego warto ją przywoływać, aby docenić to, co mamy.

– Po jubileuszowym 65. sezonie trwa już kolejny. Jakie są plany „Śląska” na najbliższe miesiące?

– Mamy dużo planów na 66. sezon. Zaczęliśmy go mocno, wspomnianym trzytygodniowym tournée po Francji. Teraz koncertujemy z programem niepodległościowym i patriotycznym. Wkrótce nadejdzie czas świąteczny, a z nim koncerty kolędowe. W marcu przyszłego roku planujemy też nagranie płyty z pieśniami Stanisława Moniuszki, ponieważ przyszły rok będzie rokiem dwóch Stanisławów: Moniuszki – z okazji 200. rocznicy jego urodzin i naszego założyciela, wieloletniego dyrektora Stanisława Hadyny – z okazji 100. rocznicy urodzin. Planowane są też dwa duże tournée – po Stanach Zjednoczonych i Japonii.

– Rok Stanisława Hadyny to okazja, by wspominać legendarnego Profesora. Kim jest dla Pana prof. Hadyna?

– Najkrócej mówiąc – wzorem, osobą, która była fenomenalna pod każdym względem. To zresztą widać w dziele, które stworzył – Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” to ikona Śląska i Polski. Działający już ponad 65 lat zespół to przełożona na scenę wizja Profesora, to artystyczne pomysły Stanisława Hadyny realizowane wespół z Elwirą Kamińską. Na ten nieprawdopodobny efekt złożyły się wielkość i talent założyciela. Miałem okazję poznać Profesora jako artystę i jako człowieka, jestem z tego dumny i szczycę się tym.

– Prof. Hadyna wybrał Pana z ogromnej konkurencji blisko 500 osób, które zgłosiły się na przesłuchania do „Śląska”.

– Tak, to prawda. Byłem przez 20 lat na scenie. Miałem też okazję pełnić funkcje, które były funkcjami wspomagającymi Profesora, ponieważ za jego czasów byłem inspektorem chóru. Miałem wiele możliwości, by z bliska przypatrzyć się pracy Profesora, porozmawiać z nim o wielu sprawach – m.in. o tym, jak tworzył zespół w latach 50. i 60. XX wieku, i o tym, jak go postrzegał w 1990 r. po swoim powrocie, po 20 latach nieobecności. Ta wiedza daje siłę i zastrzyk pozytywnych emocji na przyszłość. Krótko mówiąc, miałem wiele szczęścia, że mogłem poznać sekrety z czasów, gdy zespół był formowany, i z czasów, kiedy Profesora usuwano, także później, kiedy wrócił do „Śląska”.

– Dzisiaj „Śląsk” ma inne warunki działania niż w czasach, kiedy prof. Hadyna jeździł po wioskach i szukał talentów, podobno nawet pomagał wnosić fortepiany do zrujnowanego pałacyku. Dzisiejsze dobre warunki, wyremontowany pałac w Koszęcinie pozwoliły zespołowi mocno wejść w przestrzeń edukacyjną.

– Edukacja stanowi drugą, bardzo istotną część naszej aktywności. „Śląsk” zawsze będzie znany z działalności artystycznej, ale coraz częściej jesteśmy identyfikowani z projektami edukacyjnymi, na które składają się nie tylko warsztaty, szkolenia i Letnia Szkoła Artystyczna. To działania, które w siedzibie zespołu trwają przez cały rok. Regularnie przyjeżdżają grupy osób, które chcą dowiedzieć się czegoś więcej na temat historii tańca i śpiewu. Gościmy grupy w każdym wieku – od przedszkola, od dzieciaków począwszy, na seniorach skończywszy. Rocznie odwiedza nas ok. 150 tys. osób. Jak na Koszęcin, miejscowość liczącą ok. 4,5 tys. mieszkańców i położoną nieco na uboczu, to jest duża liczba. Myślę, że taka otwartość jest bardzo potrzebna, i jak zawsze – zapraszam do Koszęcina.