Reklama

Jak budowała się wolna polska

Kalendarium Niepodległości

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tydzień III 
26 listopada – 2 grudnia 1918

Powstawaniu polskiej państwowości towarzyszyło niebezpieczeństwo wybuchu rewolucji społecznej. Dużą popularność zyskiwały na wsi hasła podziału ziemi z dużych majątków ziemskich, w miastach postulowano upaństwowienie fabryk, banków, środków transportu. Polscy politycy nie chcieli dopuścić do wybuchu rewolucji na wzór rosyjski – przekreśliłaby ona odrębność państwową Polski.

W listopadzie i grudniu 1918 r. na ziemiach polskich powstawały Rady Delegatów Robotniczych. W całym byłym Królestwie Polskim było ich ok. 100, szczególnie silne były w Zagłębiu Dąbrowskim. Radykalne partie lewicowe – SDKPiL i PPS-Lewica nawoływały, wzorem bolszewików, do oddania całej władzy w ręce Rad. Jedyną przeciwwagę dla tych idei widziano w Sejmie, który mógł uchwalić daleko idące reformy społeczne.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

28 listopada Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego – jednoizbowego organu parlamentarnego, którego najważniejszym zadaniem było przygotowanie konstytucji dla nowego państwa polskiego. Ogłoszono, że wybory odbędą się 26 stycznia 1919 r., i przyjęto pierwszą ordynację wyborczą.

Prawo wyborcze miał mieć każdy obywatel państwa, który w dniu głosowania ukończył 21 lat, bez różnicy płci. Polska była jednym z pierwszych państw w Europie, które przyznały kobietom pełne prawa wyborcze.

Reklama

Ordynacja ustalała okręgi wyborcze na ziemiach polskich w granicach Królestwa Polskiego, ziemi białostockiej, Galicji, a także tam, gdzie tylko istniała nadzieja na powstanie realnej polskiej władzy. Okręgi wyborcze wyznaczono m.in. na Śląsku Opolskim, Pomorzu i Warmii oraz Mazurach.

29 listopada Józef Piłsudski oficjalnie objął urząd głowy państwa jako Tymczasowy Naczelnik Państwa. Urząd ten piastował do 20 lutego 1919 r., kiedy to Sejm Ustawodawczy zatwierdził go jako Naczelnika Państwa. Tego samego dnia został opublikowany pierwszy numer „Dziennika Praw Państwa Polskiego”.

1 grudnia, rozkazem szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Stanisława Szeptyckiego, oznaką polskiego lotnictwa wojskowego stała się biało-czerwona szachownica. Tak oznakowanym samolotem przyleciał z meldunkiem z oblężonego Lwowa do Warszawy, 15 listopada 1918 r., porucznik Stefan Stec. Szachownica spełniała wszystkie kryteria oznaczenia przynależności państwowej i łatwo można ją było namalować na skrzydłach i kadłubie samolotu. W 1921 r. zostały wprowadzone dodatkowo obwódki w barwach odmiennych od koloru szachownicy.

2018-11-21 10:42

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież ponownie otworzył apartament w Pałacu Apostolskim

2025-05-11 15:07

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

W niedzielę Leon XIV ponownie otworzył apartament papieski w Pałacu Apostolskim, zamknięty po śmierci papieża Franciszka. Zdjęto pieczęcie nałożone na drzwi apartamentu.

W komunikacie Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej napisano, że dziś rano, po modlitwie Regina Caeli wygłoszonej z Loggii Błogosławieństw Bazyliki Świętego Piotra, Ojciec Święty Leon XIV dokonał ponownego otwarcia apartamentu papieskiego w Pałacu Apostolskim, usuwając pieczęcie nałożone po południu 21 kwietnia 2025 roku, po śmierci papieża Franciszka.
CZYTAJ DALEJ

Opublikowano kalendarz papieskich celebracji w maju

2025-05-12 14:45

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

PAP/EPA/VATICAN MEDIA HANDOUT

25 maja Leon XIV obejmie Bazylikę św. Jana na Lateranie, która jest katedrą Biskupa Rzymu. Urząd Papieskich Celebracji Liturgicznych opublikował kalendarz uroczystości i nabożeństw z udziałem Papieża Leona XIV w najbliższym miesiącu.

Na maj zaplanowane są cztery celebracje z udziałem Ojca Świętego. Pierwszą będzie Msza św. z okazji inauguracji jego pontyfikatu, która zostanie odprawiona na Placu św. Piotra 18 maja i rozpocznie się o godz. 10.00. Dwa dni później, 20 maja o godz. 17.00 Ojciec Święty odwiedzi Bazylikę św. Pawła za Murami, gdzie będzie modlił się przy grobie św. Pawła Apostoła.
CZYTAJ DALEJ

Kilka faktów o Leonie XIV

2025-05-12 21:36

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

PAP/EPA/ETTORE FERRARI

Papież Leon XIV ma opinię człowieka cichego, ale zdecydowanego. Cechuje go głęboki wewnętrzny pokój. Uważnie słucha, rzadko przerywa, często się uśmiecha. Jego decyzje wynikają nie z pośpiechu, ale z modlitwy.

Jest zakorzeniony w duchowości św. Augustyna. Jako swoje biskupie motto wybrał słowa: „In Illo uno unum – Jedno w Jednym”, mówiące o jedności w Chrystusie ponad podziałami i różnicami. Papież nie tylko mówi o pokoju – on go w sobie niesie.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję