Anna Buchar: – Już w najbliższą sobotę przeżywać będziemy rocznicę ingresu Księdza Arcybiskupa do wrocławskiej katedry. Jak się Ekscelencja u nas czuje, czy pięć lat wystarczyło, by rozpoznał Arcybiskup serce kościoła wrocławskiego?
Abp Józef Kupny: – Od samego początku starałem się jak najlepiej poznać archidiecezję. To był mój priorytet. Dlatego ogromnie cieszę się, że udało mi się dotrzeć do każdego dekanatu, spotkać z każdym księdzem, który posługuje w diecezji i porozmawiać o tym, czym żyją nasze parafie. Ogromnie dużo dały mi także rozmowy z przedstawicielami ruchów, stowarzyszeń, wspólnot czy różnych grup działających w parafiach. Nigdy nie jest i nie będzie tak, by człowiek mógł powiedzieć, że wie już wszystko, jednak myślę, że dobrze poznałem Dolny Śląsk, charakter i specyfikę tego regionu, problemy, którymi żyją wierni oraz ich pobożność, religijność i wrażliwość na drugiego człowieka. Znam także i staram się kontynuować to, co wypracowali moi poprzednicy. Odpowiadając na znaki czasu, podejmujemy także nowe inicjatywy.
– Cieszę się przede wszystkim z ożywienia duszpasterstwa ludzi pracy i z ich spotkań w Henrykowie, a także z każdej inicjatywy, która daje okazję do tego, by młodzi ludzie brali odpowiedzialność za Kościół. Myślę tutaj o spotkaniach na Ślęży, uroczystym świętowaniu Niedzieli Palmowej czy obradach diecezjalnego Parlamentu Młodzieży. Od kilku lat podejmujemy działania, by integrować wszystkie szkoły katolickie, działające na naszym terenie. Wyrazem tego jest m.in. wspólna inauguracja roku szkolnego, którą przeżywamy zawsze w pierwszych dniach września. Ponadto w ciągu pięciu ostatnich lat w naszej diecezji nie brakowało wielu innych ważnych i spektakularnych wydarzeń. Możemy zaliczyć do nich: akt zawierzenia archidiecezji Bożemu Miłosierdziu, obchody 750-lecia kanonizacji św. Jadwigi, zaangażowanie Dolnoślązaków w akcję Dar dla Aleppo, czy przeżycia związane ze Światowymi Dniami Młodzieży.
– Na słowa zawołania wybrał Ksiądz Arcybiskup „Chrystus nas umiłował” i tę prawdę głosi wiernym. W tym zawołaniu zawarte jest zobowiązanie do miłości bliźniego. Troska o ubogich to jeden z priorytetów duszpasterskich Metropolity?
– Miłość bliźniego i wypływająca z niej troska o ludzi słabych, chorych czy potrzebujących pomocy to priorytet w życiu każdego chrześcijanina. Przypominał nam o tym papież Franciszek, szczególnie w Roku Miłosierdzia, mówiąc, że w naszych ustach słowo „miłość” nie może być jedynie abstrakcją. Zawsze ma się przekładać na konkretne czyny, decyzje i działania. Tego uczył Chrystus i słów, które zawarłem w swoim zawołaniu biskupim nie można nigdy odrywać od innej wypowiedzi Pana Jezusa. Brzmi ona: „miłujcie się wzajemnie, jak ja was umiłowałem”. Łatwo jest pozostać na poziomie tego, że Chrystus nas umiłował, jednak ta miłość wymaga, bym czując się kochany przez Boga, taką samą miłością kochał bliźniego. W wymiarze praktycznym w ostatnim czasie odnotowaliśmy znaczne zwiększenie ilości inicjatyw podejmowanych przez diecezjalną Caritas. Ta kościelna instytucja każdego dnia podejmuje szereg działań, by odpowiadać na potrzeby ubogich. Myślę tutaj o takich inicjatywach, jak Wyprawka dla Żaczka, Talent Miłosierdzia czy o paczkach przygotowywanych dla tysięcy dolnośląskich rodzin z okazji świąt.
– A jakie ma Ekscelencja plany i nadzieje na przyszłość?
– Biskup ma jedno zadanie – prowadzić powierzony sobie lud do zbawienia i przekonywać wszystkich, by nie bali się być świętymi. Wskazał na to papież Franciszek w adhortacji „Gaudete et exsultate”, pisząc, że lubi dostrzegać świętość w cierpliwym ludzie Bożym. Wymienia tutaj Ojciec Święty rodziców, którzy z wielką miłością pomagają dorastać swoim dzieciom, mężczyzn i kobiety, pracujących, by zarobić na chleb, ludzi chorych i starszych, którzy nadal się uśmiechają i określa ten rodzaj świętości „świętością z sąsiedztwa”. W budowaniu i umacnianiu tej świętości w naszych parafiach widzę zadanie dla naszego Kościoła. Oczywiście nikogo nie zaniedbując, ani nie faworyzując w dzisiejszym kontekście szczególnie musimy skoncentrować się na duszpasterstwie młodzieży, ruchów i wspólnot, a także małżeństw i rodzin. Świeccy przekonani o swojej roli w ewangelizacji są bogactwem każdej parafii. Dzięki nim Kościół może prowadzić dialog ze światem. Jeżeli mowa o tych najbliższych planach, to już wkrótce świętować będziemy 50-lecie Papieskiego Wydziału Teologicznego, a 24 czerwca święto patrona naszego miasta. W czerwcu kumulują się różne uroczystości, w które pięknie wpisuje się także rocznica mojego ingresu. Chciałbym przy okazji serdecznie podziękować wszystkim wiernym naszej archidiecezji, za ich miłość do Boga, każdy wyraz troski o nasze wspólnoty oraz za to, że każdego dnia na nowo podejmują wysiłek budowania Kościoła wrocławskiego.
ANNA CICHOBŁAZIŃSKA: - W mediach coraz częściej pojawiają się terminy: gender, ideologia gender, totalitaryzm gender, filozofia gender. Co one oznaczają?
Szósta niedziela Wielkiego Postu nazywana jest Niedzielą Palmową,
czyli Męki Pańskiej, i rozpoczyna obchody Wielkiego Tygodnia.
W ciągu
wieków otrzymywała różne określenia: Dominica in palmis, Hebdomada
VI die Dominica, Dominica indulgentiae, Dominica Hosanna, Mała Pascha,
Dominica in autentica. Niemniej, była zawsze niedzielą przygotowującą
do Paschy Pana. Liturgia Kościoła wspomina tego dnia uroczysty wjazd
Pana Jezusa do Jerozolimy, o którym mówią wszyscy czterej Ewangeliści (
por. Mt 21, 1-10; Mk 11, 1-11; Łk 19, 29-40; J 12, 12-19), a także
rozważa Jego Mękę.
To właśnie w Niedzielę Palmową ma miejsce obrzęd poświęcenia
palm i uroczysta procesja do kościoła. Zwyczaj święcenia palm pojawił
się ok. VII w. na terenach dzisiejszej Francji. Z kolei procesja
wzięła swój początek z Ziemi Świętej. To właśnie Kościół w Jerozolimie
starał się jak najdokładniej "powtarzać" wydarzenia z życia Pana
Jezusa. W IV w. istniała już procesja z Betanii do Jerozolimy, co
poświadcza Egeria. Według jej wspomnień patriarcha wsiadał na oślicę
i wjeżdżał do Świętego Miasta, zaś zgromadzeni wierni, witając go
w radości i w uniesieniu, ścielili przed nim swoje płaszcze i palmy.
Następnie wszyscy udawali się do bazyliki Anastasis (Zmartwychwstania),
gdzie sprawowano uroczystą liturgię. Owa procesja rozpowszechniła
się w całym Kościele mniej więcej do XI w. W Rzymie szósta niedziela
Przygotowania Paschalnego była początkowo wyłącznie Niedzielą Męki
Pańskiej, kiedy to uroczyście śpiewano Pasję. Dopiero w IX w. do
liturgii rzymskiej wszedł jerozolimski zwyczaj procesji upamiętniającej
wjazd Pana Jezusa do Jerusalem. Obie tradycje szybko się połączyły,
dając liturgii Niedzieli Palmowej podwójny charakter (wjazd i Męka)
. Przy czym, w różnych Kościołach lokalnych owe procesje przyjmowały
rozmaite formy: biskup szedł piechotą lub jechał na osiołku, niesiono
ozdobiony palmami krzyż, księgę Ewangelii, a nawet i Najświętszy
Sakrament. Pierwszą udokumentowaną wzmiankę o procesji w Niedzielę
Palmową przekazuje nam Teodulf z Orleanu (+ 821). Niektóre też przekazy
zaświadczają, że tego dnia biskupom przysługiwało prawo uwalniania
więźniów (czyżby nawiązanie do gestu Piłata?).
Dzisiaj odnowiona liturgia zaleca, aby wierni w Niedzielę
Męki Pańskiej zgromadzili się przed kościołem (zaleca, nie nakazuje),
gdzie powinno odbyć się poświęcenie palm, odczytanie perykopy ewangelicznej
o wjeździe Pana Jezusa do Jerozolimy i uroczysta procesja do kościoła.
Podczas każdej Mszy św., zgodnie z wielowiekową tradycją czyta się
opis Męki Pańskiej (według relacji Mateusza, Marka lub Łukasza -
Ewangelię św. Jana odczytuje się w Wielki Piątek). W Polsce istniał
kiedyś zwyczaj, że kapłan idący na czele procesji trzykrotnie pukał
do zamkniętych drzwi kościoła, aż mu otworzono. Miało to symbolizować,
iż Męka Zbawiciela na krzyżu otwarła nam bramy nieba. Inne źródła
przekazują, że celebrans uderzał poświęconą palmą leżący na ziemi
w kościele krzyż, po czym unosił go do góry i śpiewał: "Witaj krzyżu,
nadziejo nasza!".
Niegdyś Niedzielę Palmową na naszych ziemiach nazywano
Kwietnią. W Krakowie (od XVI w.) urządzano uroczystą centralną procesję
do kościoła Mariackiego z figurką Pana Jezusa przymocowaną do osiołka.
Oto jak wspomina to Mikołaj Rey: "W Kwietnią kto bagniątka (bazi)
nie połknął, a będowego (dębowego) Chrystusa do miasta nie doprowadził,
to już dusznego zbawienia nie otrzymał (...). Uderzano się także
gałązkami palmowymi (wierzbowymi), by rozkwitająca, pulsująca życiem
wiosny witka udzieliła mocy, siły i nowej młodości". Zresztą do dnia
dzisiejszego najlepszym lekarstwem na wszelkie choroby gardła według
naszych dziadków jest właśnie bazia z poświęconej palmy, którą należy
połknąć. Owe poświęcone palmy zanoszą dziś wierni do domów i zawieszają
najczęściej pod krzyżem. Ma to z jednej strony przypominać zwycięstwo
Chrystusa, a z drugiej wypraszać Boże błogosławieństwo dla domowników.
Popiół zaś z tych palm w następnym roku zostanie poświęcony i użyty
w obrzędzie Środy Popielcowej.
Niedziela Palmowa, czyli Męki Pańskiej, wprowadza nas
coraz bardziej w nastrój Świąt Paschalnych. Kościół zachęca, aby
nie ograniczać się tylko do radosnego wymachiwania palmami i krzyku: "
Hosanna Synowi Dawidowemu!", ale wskazuje drogę jeszcze dalszą -
ku Wieczernikowi, gdzie "chleb z nieba zstąpił". Potem wprowadza
w ciemny ogród Getsemani, pozwala odczuć dramat Jezusa uwięzionego
i opuszczonego, daje zasmakować Jego cierpienie w pretorium Piłata
i odrzucenie przez człowieka. Wreszcie zachęca, aby pójść dalej,
aż na sam szczyt Golgoty i wytrwać do końca. Chrześcijanin nie może
obojętnie przejść wobec wiszącego na krzyżu Chrystusa, musi zostać
do końca, aż się wszystko wypełni... Musi potem pomóc zdjąć Go z
krzyża i mieć odwagę spojrzeć w oczy Matce trzymającej na rękach
ciało Syna, by na końcu wreszcie zatoczyć ciężki kamień na Grób.
A potem już tylko pozostaje mu czekać na tę Wielką Noc... To właśnie
daje nam Wielki Tydzień, rozpoczynający się Niedzielą Palmową. Wejdźmy
zatem uczciwie w Misterium naszego Pana Jezusa Chrystusa...
- Nic nie zbudujesz, bo cały czas patrzysz w przeszłość. Nie potrafisz obrócić się ku przyszłości. Cały czas siedzisz w Egipcie! - mówił kard. Grzegorz Ryś podczas rekolekcji.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.