Reklama

Niedziela Rzeszowska

Biało-czarni mnisi na żmigrodzkiej ziemi

Obchody osiemsetnej rocznicy powstania Zakonu Braci Kaznodziejów (dominikanów) to okazja do przedstawienia w zarysach historii jednego z najstarszych klasztorów dominikańskich na terenie dzisiejszej diecezji rzeszowskiej – w Nowym Żmigrodzie

Niedziela rzeszowska 5/2016, str. 6

[ TEMATY ]

zakony

Arkadiusz Bednarczyk

Dawny Żmigród

Dawny Żmigród

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kaznodziejska posługa czarno-białych mnichów wymagała ciągłego kształcenia; dominikańskie studia generalne poziomem nauczania nie odbiegały od ówczesnych uniwersytetów. W czasie podróży do Dani św. Dominik – początkowo kanonik przy katedrze w Osmie – zetknął się z występującymi w Langwedocji herezjami. Z polecenia papieża odbył później podróż po Francji z misją nawracania odstępców. Pieszo przemierza tereny południowej Francji, prowadząc uczone dysputy z albigensami. „Sami dawajmy dobry przykład! Porzućmy zbytek naszych orszaków i pieszo, ubodzy, jak nasz Zbawiciel, głośmy prawdziwą naukę Ewangelii” – miał powiedzieć biskup Osmy, towarzysząc Dominikowi na spotkaniu z opatami zaangażowanymi w akcję nawracania. W 1216 r. Dominik udał się do papieża, prosząc o zatwierdzenie nowego zakonu. Początkowo sceptycznie nastawiony do pomysłu Innocenty III zezwolił następnego dnia, zapewne pod wpływem niezwykłego snu o Dominiku podtrzymującym walący się gmach bazyliki na Lateranie, na założenie nowej wspólnoty. Jako że Sobór Laterański IV zabronił tworzenia nowych reguł zakonnych, Dominik i jego towarzysze wybrali regułę augustiańską. Nowy papież Honoriusz III zatwierdził bullą nowy zakon (1216), zwany Ordo Praedicatorum – Zakon Kaznodziejski, który ostatecznie przyjął żebrzący charakter.

Początki żmigrodzkich dominikanów

Reklama

Skąpe i obrosłe legendami są informacje dotyczące historii żmigrodzkich dominikanów. Informacje o nich podano w zbiorach średniowiecznych dokumentów dyplomatycznych, w zapiskach Jana Długosza, a także w opracowaniach historiografów zakonu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Klasztor Najświętszej Maryi Panny w Żmigrodzie „położony przy murach miejskich”, wybudowany na dzisiejszym placu Kościuszki, w miejscu, gdzie postawiono kapliczkę ze św. Florianem, powstał w XIV stuleciu i w zamierzeniu miał pełnić rolę misyjną wśród kupców, którzy przemierzali szlak z Polski na Węgry. Mówił o tym papież Jan XXII w swojej bulli wydanej na prośbę polskiego prowincjała dominikanów. Papież polecał założyć klasztor Ojców Dominikanów „dla wielkiej ilości wiernych tam mieszkających”, z powodu sąsiedztwa z schizmatykami, w trosce o ich zbawienie i nauczanie o wierze katolickiej. Jednak po pierwszych dwustu latach funkcjonowania placówki, wspomaganej głównie przez konwent Świętej Trójcy w Krakowie, na kilkadziesiąt lat został opuszczony. Przyczynił się do tego pożar miasta w początkach szesnastego wieku, kiedy to zabudowania klasztorne spłonęły, a także wcześniejsze rabunki tzw. czarnego wojska węgierskiego króla Macieja Korwina toczącego wojnę z królem Kazimierzem Jagiellończykiem.

Kosma, Damian i Matka Boża Różańcowa

Reklama

Dzięki dokumentom z kapituł prowincjalnych wiadomo, że w II połowie XVI stulecia ustanowiono nowego przeora oraz do pracy oddelegowany został jeden z braci konwentu krakowskiego. Wiele pomogli – zwłaszcza w kwestiach materialnych – tutejsi możnowładcy Stadniccy, który obdarowywali żmigrodzkich dominikanów dobrami ziemskimi, a nawet udzielili im pomieszczeń na mały klasztorek, przeznaczając domek przy tzw. Bramie Węgierskiej. Kościółek żmigrodzkich dominikanów zawsze był obiektem bardzo skromnym. Przy klasztorze istniała szkółka klasztorna, w której wykładał przeor posiadający stopień bakałarza teologii. Krakowski konwent Świętej Trójcy przysyłał do Żmigrodu kaznodziejów, w klasztorze istniało również Bractwo Różańcowe, które opiekowało się bocznym ołtarzem, w którym znajdował się obraz Matki Bożej Różańcowej. Drugi ołtarz poświęcony był patronom medyków: Świętym Kosmie i Damianowi.

Badacz historii konwentu – o. Zbigniew Mazur w swoim studium na temat historii żmigrodzkiego klasztoru przytacza także ciekawostki z nie zawsze poprawnego życia klasztornego: choćby niesubordynacji niektórych zakonników, którzy karani byli za grę w kości w tutejszej gospodzie czy pobieranie bez pozwolenia pieniędzy z klasztornej szkatuły. Ponosili oni wówczas surowe kary za tego rodzaju wykroczenia.

Kościół i klasztor skasowany został na mocy tzw. prawodawstwa józefińskiego. W budynkach klasztorku mieścił się sąd. Kościół rozebrano; zatarto również ślady po przyklasztornym cmentarzu. Do kościoła parafialnego przeniesiono wówczas obrazy św. Antoniego oraz św. Wincentego.

2016-01-28 10:11

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Posługa z „gorącością” ducha

Niedziela rzeszowska 10/2015, str. 4-5

[ TEMATY ]

zakony

rok życia konsekrowanego

Archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek

Zgromadzenie Sióstr św. Dominika przyjmuje jako swój cel głoszenie prawdy Ewangelii najbardziej potrzebującym, podnoszenie oświaty środowiska i niesienie pomocy cierpiącym. Zgromadzenie zostało założone przez sługę Bożą matkę Kolumbę Białecką 8 sierpnia 1861 r. w Tarnobrzegu-Wielowsi. Wtedy wszystko się rozpoczęło: pierwszy nowicjat, pierwszy klasztor i pierwsze podejmowane prace.

Na przestrzeni ponad 150 lat istnienia zgromadzenie podjęło pracę ewangelizacyjną na terenie całej Polski oraz w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Kamerunie, na Syberii, we Włoszech, na Białorusi i Ukrainie.
CZYTAJ DALEJ

Dwie osoby zatrzymane w związku ze śmiercią 15-letniego harcerza

2025-07-24 11:48

[ TEMATY ]

harcerze

harcerstwo

harcerki

Karol Porwich/Niedziela

Dwie osoby – przełożony drużyny harcerskiej oraz ratownik wodny - zostały zatrzymane w związku ze śmiercią 15-letniego harcerza. Nastolatek zdobywał sprawność harcerską, miał w nocy przepłynąć jezioro wpław. Chłopiec utonął.

- Decyzją prokuratora, w sprawie zostały zatrzymane dwie osoby; to opiekun i ratownik - powiedział PAP w czwartek rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Poznaniu prok. Łukasz Wawrzyniak. Dodał, że na miejscu cały czas prowadzone są czynności prokuratury i policji wyjaśniające dokładny przebieg i okoliczności tego tragicznego zdarzenia. Na piątek planowana jest sekcja zwłok.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV spotkał się z prezydentem Algierii: Watykan podkreśla znaczenie dialogu i pokoju

2025-07-24 16:40

[ TEMATY ]

prezydent

Algieria

Papież Leon XIV

Vatican Media

Ojciec Święty przyjął na audiencji prezydenta Algierskiej Ludowo-Demokratycznej Republiki, Abdelmadjida Tebboune’a

Ojciec Święty przyjął na audiencji prezydenta Algierskiej Ludowo-Demokratycznej Republiki, Abdelmadjida Tebboune’a

Ojciec Święty przyjął dziś na audiencji w Pałacu Apostolskim prezydenta Algierskiej Ludowo-Demokratycznej Republiki, Abd al-Madżida Tabbuna. Wizyta, utrzymana w duchu wzajemnego szacunku i dyplomatycznej otwartości, wpisuje się w trwające od lat dobre relacje między Watykanem a Algierią.

Po spotkaniu z Papieżem, algierski przywódca odbył rozmowę z watykańskim sekretarzem stanu kard. Pietro Parolinem.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję