260 lat temu, 15 września 1765 r., odbyła się pierwsza koronacja cudownego obrazu Matki Bożej Chełmskiej. Główne uroczystości jubileuszowe pod hasłem „Dziękujemy Ci Matko i Królowo” odbyły się podczas wrześniowego odpustu z udziałem kard. Grzegorza Rysia z Łodzi.

W niedzielę, 7 września, w wigilię uroczystości Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, na placu przed chełmską bazyliką zebrało się wielu parafian i pielgrzymów. Tradycyjnie już w pieszych pielgrzymkach przybyli wierni z kilkunastu parafii z okolic Chełma, m.in. z Pawłowa, Kamienia, Siedliszcza, Wojsławic, Rejowca, Dorohuska, Brzeźna i Rudy Huty. Pokonali po kilkanaście lub więcej kilometrów, aby pokłonić się Chełmskiej Pani. Niektórzy pielgrzymi przyjechali autokarami, m.in. z Puław i z Lublina. – Do kochanej Matuchny zawsze warto przyjść. Pomimo przebytych pieszo kilkunastu kilometrów, nie czuję zmęczenia, bo niosę swoje problemy rodzinne i chcę je przedstawić Matce Bożej Chełmskiej, prosząc by mnie wspierała i znalazła rozwiązanie trudnej sytuacji – dzieliła się Justyna.

Kapłański jubileusz

Wieczorna Eucharystia była połączona z jubileuszem 50-lecia kapłaństwa ks. Jerzego Gardy, ks. Józefa Piłata oraz ks. Tomasza Rogowskiego. Przybyłych na uroczystości powitał proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmie ks. kan. Andrzej Sternik. Nawiązał do przypadającej w tym roku 260. rocznicy koronacji ikony Matki Bożej Chełmskiej. – Jubileusz gromadzi nas wokół kochającej Matki, wiernej i posłusznej Służebnicy Pańskiej, Matki i Królowej, której dziękujemy za to, że jest z nami i prowadzi. Jesteśmy kolejnym pokoleniem Jej dzieci na ziemi chełmskiej, doświadczającym Jej aktywnej obecności. Chcemy w tych dniach zawierzyć się Jej i oddać w Matczyną opiekę, aby ten jubileusz stał się udziałem i treścią naszego życia – powiedział. Ksiądz Sternik pozdrowił bp. Adama Baba oraz trzech kapłanów przeżywających złoty jubileusz. W skrócie przypomniał też sylwetki dostojnych jubilatów. W homilii bp Adam Bab mówił m.in. o wierności Jezusowi. - Jezus dzisiaj pyta każdego z nas: Czy mogę na ciebie liczyć, nie tylko podczas odpustu, ale i w codzienności? Czy jesteś w stanie autentycznie zaświadczyć o swojej miłości do mnie? Jak to sprawdzić czy tak jest w naszym sercu? Czy jesteśmy dobrymi uczniami Jezusa? Być dobrym uczniem Jezusa, to znaczy wyrzec się wszystkiego co posiadam, aby mieć wolne serce i całą ufność złożyć w Jezusie. Bo tak się kształtuje wyjątkowy i silny uczeń Chrystusa -nauczał ksiądz biskup.

Nocne czuwanie z Maryją

Bezpośrednio po Mszy św. wierni wysłuchali koncertu pieśni w wykonaniu młodzieżowego chóru „Rapsodia” z II Liceum Ogólnokształcącego w Chełmie. Wyjątkową częścią niedzielnego wieczoru odpustowego było modlitewne czuwanie. Najpierw Apel Maryjny, a po nim Droga Krzyżowa po Kalwarii Chełmskiej i modlitwa uwielbienia poprowadzona przez Wspólnotę Odnowy w Duchu Świętym. Całość zakończyła Maryjna Pasterka odprawiona przez księży pracujących w minionych latach w parafii na Górce. Modlitwa w bazylice trwała też przez całą noc. Tradycyjnie już wypełnił ją Różaniec Fatimski z procesją z lampionami po Rosarium.

Jezus błogosławi rodziny

Specjalną Mszę św., odprawioną tradycyjnie już w odpustowy dzień przez bp. Mieczysława Cisło, miały rodziny, które na Górę Chełmską przybyły wraz z małymi dziećmi, aby uzyskać dla nich indywidualne błogosławieństwo. W homilii bp Mieczysław Cisło mówił o braku więzi międzypokoleniowej we współczesnej polskiej rodzinie. Wskazał na ważna rolę dziadków i babć w religijnym wychowaniu wnuków. – Modlitwa jest siecią, która łączy pokolenia nawet na odległość. Módlcie się za wasze dzieci, bo modlitwa przynosi owoce często po latach. Macie za zadanie przekazywanie dziedzictwa pokoleń, bo rodzice nie mają dzisiaj czasu – mówił ksiądz biskup do seniorów. Wskazał, że najlepszym wzorem dla współczesnej rodziny powinna być Święta Rodzina. Mówił o zagrożeniach dla współczesnej rodziny i o tym jak świadectwo wiary innych ludzi może pomóc młodemu człowiekowi odnaleźć drogę do Boga. W trakcie tej Mszy św. na placu przykościelnym ponad godzinę służył pielgrzymom posługą sakramentu spowiedzi bp Adam Bab.

Królewski jubileusz

Najważniejszym punktem w programie tegorocznego wrześniowego odpustu była suma odpustowa z poświęceniem wieńców dożynkowych, przyniesionych przez delegacje rolników z okolicznych miejscowości. Głównym celebransem był kard. Grzegorz Ryś z Łodzi. W koncelebrze uczestniczyli również lubelscy księża biskupi: abp Stanisław Budzik, bp Mieczysław Cisło, bp Józef Wróbel i bp Adam Bab. Słowo wstępu przed liturgią i zarazem powitania, wygłosił do pielgrzymów abp Stanisław Budzik. Nawiązał w nim do 260 rocznicy pierwszej koronacji obrazu Matki Bożej Chełmskiej. Uroczystości koronacyjne odbyły się przy biciu dzwonów we wszystkich chełmskich kościołach i wystrzałach z trzydziestu armat. Trwały przez cały tydzień, od 15 do 22 września 1765 roku. Koronę dla Matki Boskiej niosła do chełmskiej katedry Anna Rzewuska, wojewodzina wołyńska, a dla Jezusa Zuzanna z Rzewuskich Ledóchowska, kasztelanowa wołyńska. Koronacji dokonał greckokatolicki abp smoleński Herakliusz Lisański. – Dziękujemy Bogu, że w Najświętszej Maryi Pannie dał nam miłosierną Matkę, znak nadziei, która nigdy nie zawodzi. Wzywamy Ją jako Matkę i Królową i wręczamy Jej królewskie berło – powiedział metropolita.

Maryja wskazuje na Jezusa

W homilii odpustowej kard. Grzegorz Ryś mówił o Maryi, która zawsze wskazuje na swojego Syna. – Najważniejsze jest pytanie nie kim jest Maryja, ale kim jest Jezus. Wszystko co Ona mówi i czyni, jest ukierunkowane na Niego – podkreślił. Ksiądz kardynał nauczał, że Jezus jest pokojem, a każdy człowiek nosi w sobie obraz Syna Bożego. – Mamy patrzeć na malowany obraz Chrystusa, aby odnaleźć Jego obraz w sobie. Matka Boża może być malowana na wiele różnych sposobów, ale największe piękno Maryi jest wewnątrz. Czy widzisz to piękno? – pytał zgromadzonych. Zaapelował, aby w każdym człowieku, nawet we wrogu, widzieć obraz Syna Bożego.

Berło dla Matki Bożej

Ważnym punktem sumy odpustowej było przekazanie na ręce abp. Stanisława Budzika przez przedstawicieli parafii berła, wykonanego jako dar od mieszkańców Chełma dla Matki Bożej w 260. rocznicę koronacji Jej cudownego obrazu. Berło zostało zrobione z darów złota, srebra oraz kamieni szlachetnych, takich jak szmaragd i szafir, które wierni świeccy i duchowni składali w ciągu ostatnich miesięcy. Jego zwieńczeniem jest monogram maryjny, którego podstawę stanowi kreda, charakterystyczna dla Ziemi Chełmskiej skała osadowa; do niej przytwierdzony jest herb Chełma. Berło zaprojektował Kamil Słowik, wykonał zaś Marcin Rut. Berło zostanie umieszczone na stałe przed obrazem w bazylice przez bp. Józefa Wróbla na zakończenie odpustowej oktawy 15 września. Innym darem uczestników odpustu były osobiste akty zawierzenia Maryi składane u Jej stóp.

Na Górę Chełmską pielgrzymi przynieśli ze sobą również kolorowe wieńce. Zostały one wykonane przeróżnymi technikami ze zbóż, kwiatów, ziół i owoców oraz warzyw. Wszystkie poświęcił ksiądz arcybiskup. Uroczystą sumę odpustową zakończyła procesja eucharystyczna po parku parafialnym.

Róże dla Maryi

Po południu na swoją Mszę św. przybyły dzieci z chełmskich szkół. Podczas Eucharystii odprawionej przez bp. Józefa Wróbla zostały pobłogosławione tornistry i przybory szkolne. Podsumowaniem całych uroczystości odpustowych była wieczorna Msza św. Na prośbę księdza proboszcza Andrzeja Sternika wierni, podobnie jak w latach poprzednich, przynieśli ze sobą róże, będące szczególnym darem dla Maryi. Kwiaty te zostały pobłogosławione w specjalnej modlitwie. Następnie wszystkie róże wierni zostawili w sanktuarium. Po zasuszeniu będą dołączane do obrazków z modlitwą do Matki Bożej Chełmskiej, jako Jej szczególny znak, przypominający zapisane przed wiekami świadectwo cudownego uzdrowienia niewidomego dziecka, ale też jako wyraz nadziei że każdy, kto z wiarą w orędownictwo Matki Bożej Chełmskiej będzie się do Niej uciekał, otrzyma zdrowie duszy i ciała.

Przedłużeniem uroczystości odpustowych jest tygodniowa oktawa odpustowa. Na wieczorną modlitwę do sanktuarium Matki Bożej Chełmskiej przybywają różne grupy zawodowe i stany: uczniowie, nauczyciele, samorządowcy, osoby starsze i chore, grupy formacyjne, a nawet motocykliści.

Dla uczczenia 260. rocznicy koronacji ikony Maryi, sanktuarium wydało medal pamiątkowy. Uroczystościom towarzyszy wystawa pt. „Ofiarowano Jej złotą koronę”, eksponowana w podcieniach koło kawiarenki parafialnej. Została przygotowana przez Krystynę Mart ze zbiorów udostępnionych przez Muzeum Ziemi Chełmskiej.

Fotorelacja na  https://www.facebook.com/profile.php?id=100079880112212