Reklama

„Wszystkie modlitwy Rzeczypospolitej” w Ossolineum

Ossolineum przygotowało w te wakacje wyjątkową wystawę - wszyscy chętni mogą obejrzeć święte księgi ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich

Niedziela wrocławska 32/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Autorzy wystawy twórczo wykorzystali przestrzeń „Sal pod Kopułą”, przedstawiając modlitwę jako nieustający dialog Boga i człowieka, w którym pierwsze słowo wypowiada Bóg. W przestrzeni pierwszej sali to Bóg-Słowo inicjuje dialog z człowiekiem, w drugiej człowiek podejmuje ów dialog odpowiadając na Słowo indywidualnie, zaś trzecia sala prezentuje relację Bóg - człowiek w wymiarze rytuału modlącej się wspólnoty. Przedstawieniom tego dialogu - Księdze i księgom - towarzyszy dyskretny wielogłosowy śpiew: znane pieśni katolickie splatają się z pieśniami protestanckim, ormiańskimi, prawosławnymi, greckokatolickimi i żydowskimi, tworząc wraz z obrazami wielokulturową całość.

Sala pierwsza

Reklama

Przestrzeń pierwszej sali zatem wypełniają teksty świętych pism, począwszy od „Pięcioksiągu Mojżesza z wyjątkami z Proroków” - kodeksu pergaminowego z XIV wieku, poprzez najstarsze tłumaczenia Biblii na język polski, po tłumaczenia wielojęzyczne. Możemy zatem obejrzeć Biblię Leopolity z 1561 r., Biblię brzeską (kalwińską) z 1563 r., Biblię nieświeską (ariańsko-socyniańską) z 1572 r., najbardziej popularną i do dziś wznawianą Biblię ks. Jakuba Wujka z 1599 r., Biblię gdańską (protestancką), a także różnojęzyczne psałterze. Pojawia się wśród tych ksiąg dwunastojęzyczne wydanie Nowego Testamentu, tzw. Biblia poliglota, niezwykłe przedsięwzięcie edytorskie epoki renesansu. Większość ksiąg natchnionych została wykonana na wysokogatunkowym pergaminie, opatrzona różnorodnymi motywami zdobniczymi: imponującymi inicjałami, miniaturami, drzeworytami i miedziorytami przedstawiającymi treści teologiczne. Zostały także wspaniale oprawione deskami obciągniętymi skórą z tłoczeniami, klamrami i okuciami. Obok polskich przekładów, w dawnej Rzeczypospolitej modlono się psalmami w języku ormiańskim, cerkiewno-słowiańskim i wielu innych. Na wystawie znajduje się nawet Księga Psalmów w j. arabskim, wydana przez melchitów. Egzemplarz ten należał do ormiańsko-katolickiego arcybiskupa Józefa Teofila Teodorowicza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Sala druga

W drugiej z „Sal pod Kopułą” zgromadzono indywidualne modlitwy i pieśni. Obok poetyckich przekładów psalmów w różnych językach pokazano także modlitwy oryginalne, jak choćby „Heynał świtha na ranne powstanie” M. Reja. Należy on do gatunku tzw. poezji hejnałowej, której nazwa wywodzi się z nawoływania wartownika wzywającego do modlitwy i pracy. Są też modlitwy towarzyszące świętom: „Kolęda. Nowe lato y szczodry dzień” Kaspra Twardowskiego, „Hymn do Boga” Adama Naruszewicza, „Pieśni nabożne” Franciszka Karpińskiego, wśród których znajdziemy dobrze nam znane „Wszystkie nasze dzienne sprawy” czy „Kiedy ranne wstają zorze”. Warto zatrzymać się nad zabytkiem języka polskiego z XV wieku, jakim jest wyeksponowana w tej sali karta pergaminowa z kodeksu papierowego, gdzie jedną ręką zapisano takie modlitwy, jak: Modlitwa Pańska, Pozdrowienie Anielskie, Skład Apostolski, Dziesięć przykazań, Dwa przykazania miłości, Prawo natury, Grzechy śmiertelne. Teksty tych modlitw są zapisane w j. polskim, tytuły - po łacinie.

Sala trzecia

Trzecia sala ekspozycyjna gromadzi rękopisy i druki liturgiczne. Są one umiejscowione wokół centralnego miejsca tej przestrzeni, jakim jest imitacja ołtarza, spełniająca jednocześnie rolę ekranu, z wyświetlającymi się na nim obrazami przedstawiającymi Świętą Historię. Towarzyszy nam muzyka sakralna. Wśród zaprezentowanych tu obiektów znajdziemy księgi liturgiczne należące do różnych obrządków, wydane są z wielką starannością. Uwagę zwraca szczególnie piękny „Antyfonarz” - rękopis łaciński, zawierający teksty i nuty pieśni kościelnych. Powstał w 1397 r. na polecenie Henryka z Greuebergu (Gryfów Śląski). Spośród zaprezentowanych mszałów uwagę przykuwa Mszał wrocławski, zawierający teksty Mszy św. w porządku roku liturgicznego, a ponadto Msze za świętych i za zmarłych. Jest to pierwszy mszał wydany w Polsce (Kraków 14 maja 1505 r.), przeznaczony dla utworzonej w 1000 roku diecezji wrocławskiej. Obok niego - Mszał łaciński, XIV-wieczny rękopis bogato iluminowany. W tej wielokulturowej perspektywie zaprezentowano też księgi liturgiczne innych wyznań: Służebnik - księgę liturgiczną Kościoła greckokatolickiego, Torę - zwój pergaminowy z XIX wieku nawinięty na drążki, a także Koran - XVIII-wieczny rękopis w j. arabskim, bogato ilustrowany stylizowaną ornamentyką roślinną. Całości dopełniają modlitewniki, m.in. pięknie iluminowany Brewiarz rzymski z XIV wieku, zawierający inicjały i miniatury ze scenami z życia Chrystusa.

Wystawa jest otwarta od wtorku do soboty w godz. 11-18 w siedzibie Ossolineum przy ul. Szewskiej 37 we Wrocławiu. Ekspozycja będzie pokazywana do 30 sierpnia, wstęp wolny.

2009-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wiemy, jak wyglądają pierścień i paliusz, które jutro otrzyma papież Leon XIV

2025-05-17 13:11

[ TEMATY ]

paliusz

Pierścień Rybaka

Papież Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV

Leon XIV

W niedzielę o godzinie 10 w Bazylice Świętego Piotra Papież Leon XIV oficjalnie rozpocznie swoją posługę jako następca Świętego Piotra, pasterz Kościoła powszechnego. Na Papieża zostaną nałożone m.in. paliusz i Pierścień Rybaka. Uroczystość pełna jest symboliki podkreślającej związek z apostołem Piotrem i powierzoną mu misją kierowania Kościołem.

Wśród liturgicznych insygniów papieża rzymskiego jest paliusz, symbol biskupa jako dobrego pasterza, a zarazem Baraneka ukrzyżowanego dla zbawienia ludzkości.
CZYTAJ DALEJ

Modlitwa o dobry wybór prezydenta

Niedziela Ogólnopolska 19/2015, str. 27

Bożena Sztajner/Niedziela

Królowo Polski, umiłowana Matko Narodu Polskiego!
CZYTAJ DALEJ

Pierwszy obraz Leona XIV

Papież Leon XIV na tle katedry Santa María w Chiclayo w Peru, gdzie był biskupem – tak wygląda pierwszy obraz nowego Papieża, który namalowała Mercedes Fariña, artystka pochodząca z Argentyny, która malowała także portrety Papieża Franciszka.

Mercedes Fariña ma ma ponad trzydziestoletnie doświadczenie w malarstwie, potrafi pracować z taką szybkością, że jedynie czas schnięcia farb olejnych może spowolnić jej twórczy proces. Jej motywacja, gdy postanowiła upamiętnić wybór Papieża, była kluczowa; niczym kronikarka, której pędzel pełni rolę pióra.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję